མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་དྲ་བ།
“ཚང་མ་ང་ཚོའི་ཐད་གཏོང་ཁང་དུ་ཡོང་བར་དགའ་བསུ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན།དེ་རིང་ཡང་ཚང་མར་མཚོ་སྔོན་གྱི་འཚེམ་དྲུབ་ཀྱི་ཚེ་འདིའི་སྐོར་ཤེས་རྟོགས་བྱེད་དུ་འཇུག་རྒྱུ་ཡིན”ཞེས་བཤད།ཟླ་7ཚེས་8ཉིན་གྱི་ཆུ་ཚོད་17ཙམ་ལ་མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་ཟི་ལིང་གྲོང་ཁྱེར་ཙོང་ཁ་ཁུལ་མཚོ་སྔོན་མཱ་ལེན་ཧྭ་དམངས་ཁྲོད་བཟོ་རྩལ་རིག་གནས་རྒྱུན་འཛིན་ཚད་ཡོད་ཀུང་སིར་ཐད་གཏོང་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་རེད།འགན་འཁུར་བ་ཁྲེན་ཡུས་ཤིའུ་ཡིས་འགྲམ་དུ་ལངས་ནས་ཐད་གཏོང་གི་གནས་ཚུལ་ལ་དུས་དང་རྣམ་པ་ཀུན་ཏུ་དོ་ཁུར་བྱེད་ཀྱི་ཡོད།
ཁྲེན་ཡུས་ཤིའུ་ནི་མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་རིམ་པའི་མངོན་མིན་རིག་གནས་ཤུལ་བཞག་གི་མཚོན་བྱེད་རང་བཞིན་གྱི་རྣམ་གྲངས(རྨ་ཙོང་འཚེམ་དྲུབ་མ)ཀྱི་རྒྱུན་འཛིན་པ་ཡིན་པ་དང་དེར་ལས་ཀ་ལོ་23བྱས་ཡོད།ཀུང་སིའི་ཐོག་བརྩེགས་དང་པོ་དང་སྨི་ངོས་གྲུ་བརྒྱ་ཕྲག་ཁ་ཤས་ཡོད་པའི་འགྲེམས་ཁང་གི་མཛེས་བཟོ་བྱས་པ་ཞིབ་ཚགས་མིན།སྔས་མགོ་ཁྲི་ཡན་གྱིས་རི་མོའི་རྣམ་པ་ལྟར་ཕྱོགས་བཞིའི་གྱང་ངོས་སུ་གྲལ་འགྲིག་པོས་བསྒྲིགས་པ་དང་།ལྷམ་དང་།ལྷམ་ཤུབས།པད་མའི་ཁུག་མ་སོགས་དངོས་པོ་རྙིང་པ་དཀྱིལ་གྱི་འགྲེམས་སྒྲོམ་ནང་བསྒྲིགས་ཡོད།
“འཚེམ་དྲུབ་ཀྱི་གཏམ་རྒྱུད་བཤད་ཚར་རྗེས་ཚང་མས་ཐོན་རྫས་དེར་ལྟ་གི་ཡོད”ཅེས་ཁྲེན་ཡུས་ཤིའུ་ཡིས་བརྙན་ཤེལ་ནས་ཞིབ་མོར་ཕྱགས་རྗེས་ལོ་24ཡི་གོང་དུ་ལོག་པ་རེད།
“འདི་ལ་བརྟེན་ནས་ཟ་མ་ཟ་རྒྱུ་ཡོད་དམ། ”
2001ལོར་སྟེས་དབང་གི་འགྲེམས་སྟོན་ལ་ལྟ་བའི་ཉམས་མྱོང་ཞིག་གིས་ཆུང་དུས་ནས་ལག་ཤེས་བཟོ་ལས་ལ་དགའ་བའི་ཁྲེན་ཡུས་ཤིའུ་ཡིས་རང་ཉིད་ཀྱིས་རྒྱུས་མངའ་ཆེ་བའི་འཚེམ་དྲུབ་སླར་ཡང་ངོས་འཛིན་བྱས་པ་རེད།སྤུས་དག་གི་འཚེམ་དྲུབ་ཐོན་རྫས་དེ་ན་གཞོན་དེའི་དྲན་ཤེས་ནང་གི་དྲོ་སྐྱིད་དེ་མཐོང་བ་སྟེ།ལག་རྩལ་མང་པོ་ལྡན་པའི་རྨོ་བོ་ལགས་ཀྱིས་ཁྱིམ་མཚེས་གཡས་གཡོན་ལ་མེ་ཏོག་འདེབས་རོགས་བྱས་པ་དང་ཨ་མས་ཞིབ་ཚགས་ངང་གྱོན་ཆས་ཐོག་མེ་ཏོག་ཆུང་ཆུང་ཞིག་འཚེམ་དྲུབ་བྱས།
“ལས་ཁུར་རྩ་དགོངས་ཞུ”དུས་ཚོད་ངེས་ཅན་ཞིག་ལ་བསམ་གཞིགས་བྱས་པ་བརྒྱུད་ཁྲེན་ཡུས་ཤིའུ་ཡིས་བརྟན་ལྷིང་གི་ལས་ཀ་དོར་ནས་གཅིག་པུས་ལས་གཏོད་བྱ་རྒྱུའི་ཐག་བཅད།བུ་མོས་ལྕགས་ཕོར་གཡུགས་ནས་འཚེམ་དྲུབ་སྦྱོང་བར་འགྲོ་རྒྱུ་ཡིན་པ་ཐོས་མ་ཐག་ཁྲེན་ཡུས་ཤིའུ་ཡི་ཨ་ཕ་ཁོང་ཁྲོ་ལངས་ནས་རྐང་པ་བརྡབས་སོང་།
“སྐབས་དེ་དུས་ང་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་མཁན་མེད”མཐའ་འཁོར་གྱི་མི་རྣམས་ཀྱི་དོགས་འདྲིའི་ཁྲོད་དུ“རྩ་བ་གཅིག”གི་ཁྲེན་ཡུས་ཤིའུ་ཡིས་སེམས་ཐག་གཙང་བཅད་ཀྱིས་རང་ཉིད་ཀྱི་འཚེམ་དྲུབ་ཕུགས་འདུན་དོན་གཉེར་བྱེད་འགོ་ཚུགས་པ་རེད།ལོ་འདི་ནི་༢༠༠༢ལོ་ཡིན།
རང་གིས་འཚེམ་པས་རང་ཉིད་ཀྱིས་འཚོང་བ།གཉེན་ཉེ་དང་གྲོགས་པོས་ངོ་སྤྲོད་བྱས་པར་བརྟེན་ནས་ཚོང་རྒྱག་པ་ཕུད།ཁྲེན་ཡུས་ཤིའུ་ཡིས་ཀྱང་རང་ཉིད་ཀྱི་འཚེམ་དྲུབ་བརྒྱབ་པའི་ཁུག་མ་དང་ལྷམ་གདན་འཁྱེར་ནས་ཚོགས་མཆོད་དང་བྱེད་སྒོར་ཞུགས་ཀྱི་ཡོད།ཁོང་གི་མྱོང་ཚོར་མངོན་གསལ་དོད་པོ་ཞིག་ནི་དགའ་པོ་བྱེད་མཁན་མི་ཉུང་བ་ཞིག་ཡོད་མོད།འོན་ཀྱང་དངུལ་སྤྲོད་འདོད་བྱེད་མཁན་མང་པོ་མེད།
“མི་མང་པོ་ཞིག་གིས་ང་ལ་འཚེམ་དྲུབ་ཡག་པོ་རྒྱག་གི་འདུག་ཅེས་བརྗོད་ཀྱི་ཡོད།འོན་ཀྱང་རིན་གོང་ཉན་མ་ཐག་ཕྱིན་སོང་།ངས་བལྟས་ན་ཐོན་རྫས་གཅིག་འཛད་སྤྱོད་པས་ཉོ་འདོད་བྱས་ཚེ་གཞི་ནས་ཡག་པོ་འདུག”
ཁྲེན་ཡུས་ཤིའུ་ཡིས་དགའ་པོ་བྱེད་པའི་རྨ་ཆུ་དང་ཙོང་ཆུའི་འཚེམ་དྲུབ་ནི་་ཀྱི་ཡན་ལག་ཅིག་ཡིན་པ་དང་།ཉམས་འགྱུར་གནའ་བོའི་རྣམ་པ་དང་ཚོན་མདངས་རྣམ་པར་བཀྲ་བ་ཞིག་ཡོད།རི་མོ་མང་ཆེ་བ་མེ་ཏོག་དང་མེ་ཏོག་གི་རང་བྱུང་དང་རྒྱུན་གཏན་གྱི་འཚོ་བའི་རྒྱུ་ཆ་ཡིན།དེར་བརྟེན་རྨ་ཆུ་དང་ཙོང་ཆུའི་མི་དམངས་ཀྱིས་མཛེས་སྡུག་ལྡན་པའི་འཚོ་བར་བཅངས་པའི་རེ་སྨོན་དང་དོན་གཉེར་མཚོན་པ་མ་ཟད།རྨ་ཆུ་དང་ཙོང་ཆུའི་རོང་གི་རྣམ་པ་མང་བའི་དམངས་སྲོལ་རིག་གནས་ཀྱང་མངོན་ཐུབ།
སྐབས་དེ་དུས་འཚེམ་དྲུབ་དེ་ད་དུང་གྲོགས་པོ་ལས་ཐར་མེད་པས་ཚང་མས་མངོན་མིན་རིག་གནས་ཤུལ་བཞག་སྲུང་སྐྱོང་དང་རྒྱུན་འཛིན་བྱེད་པར་ད་ལྟ་ནང་བཞིན་མཐོང་ཆེན་བྱེད་ཐུབ་མེད།མངོན་མིན་རིག་གནས་ཤུལ་བཞག་གི་དཔལ་འབྱོར་རིན་ཐང་གཞན་སྒྱུར་བྱ་རྒྱུ་ནི་ཐ་སྙད་གསར་པ་ཞིག་རེད།འཚེམ་དྲུབ་ལས་རིགས་དེར་མང་ཚོགས་ཀྱི་རྨང་གཞི་རྒྱ་ཆེ་བ་དང་ལག་རྩལ་པ་མང་པོ་ཡོད་མོད།འོན་ཀྱང་ཐོན་རྫས་ཁྲོམ་རར་འདོན་པར་ད་དུང་བར་ཐག་ངེས་ཅན་ཞིག་ཡོད་ཅེས་བཤད་ཆོག
རྨ་ཆུ་དང་ཙོང་ཆུའི་འཚེམ་དྲུབ་ཀྱང་དེ་ལྟར་རེད།
ཧོར་རིགས་ཀྱི་འཚེམ་དྲུབ་དང་ཙོང་ཁའི་འཚེམ་དྲུབ་སོགས་མཚོ་སྔོན་གྱི་དམངས་ཁྲོད་སྲོལ་རྒྱུན་འཚེམ་དྲུབ་དང་འདྲ་བར་རྨ་ཆུ་དང་ཙོང་ཆུའི་འཚེམ་དྲུབ་ལ་མི་མང་པོ་ཞིག་གི་སེམས་ནང་བག་ཆགས་ཟབ་མོ་ཞིག་ཡོད་པ་སྟེ།དེ་ནི་བུད་མེད་ཀྱིས་མི་རབས་ནས་མི་རབས་བར་རྒྱུན་འཛིན་བྱས་པའི་ལག་རྩལ་རྙིང་པ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་མང་ཆེ་བ་ནི་འཚེམ་དྲུབ་ལ་བརྟེན་ནས་འཚོ་བ་སྐྱེལ་གྱི་ཡོད་པས་དངུལ་འཚོང་འདོད་མེད་ལ་དངུལ་ཡང་འཚོང་ཐུབ་ཀྱི་མེད།
ཐོན་རྫས་འཚོ་བའི་ནང་འདྲེས་པར་བྱས་ན་གཞི་ནས་ཚོང་ར་ཡོད།
དཀའ་ངལ་དེ་འདྲ་ཞིག་མིན།
“མངོན་མིན་རིག་གནས་ཤུལ་བཞག་གི”ཐོན་རྫས་མང་པོ་དང་འདྲ་བར་ཚང་མ་ལག་ཤེས་བཟོ་རྩལ་ཡིན་པས་ཁྲེན་ཡུས་ཤིའུ་ཡིས་ཕྱིར་ཚོང་བྱས་པའི་ཐོན་རྫས་ཀྱི་རིན་གོང་བལྟོས་བཅས་ཀྱིས་མཐོ་བ་ཡོད་པ་དང་འཕྲུལ་འཁོར་ལ་བརྟེན་ནས་ཐོན་སྐྱེད་བྱས་པའི་ཐོན་རྫས་དང་བསྡུར་ན་རིན་གོང་ཧེ་བག་ཆེ་ཙམ་ཡོད།ལས་གཏོད་ཀྱི་སྤྲོ་སེམས་ཆུང་དུ་ཕྱིན་མེད་ཀྱང་ཁོང་གི་བྱ་གཞག་འཕེལ་རྒྱས་རིམ་བཞིན་ཆེ་རུ་ཕྱིན་ཡོད།
དུས་ཚོད་2007ལོར་སླེབས་སྐབས“ཤིའུ་ཤིའུ་ལས་དོན་ཁང”བཙུགས་པའི་ཁྲེན་ཡུས་ཤིའུ་ནང་སར་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་པར་བསྐྱོད།ཚོས་གཞི་སྒྲིག་སྦྱོར་བྱེད་སྐབས་བློ་ཁོག་ཆེ་ལ་རི་མོ་གསོན་ཉམས་ལྡན་པའི་འཚེམ་དྲུབ་མཐོང་སྐབས་ཁོང་གི་སེམས་ནང་འགུལ་ཙམ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད།
“ཁོང་ཚོའི་ཐོན་རྫས་ཁག་གཅིག་ཐོན་སྐྱེད་བྱེད་སྐབས‘ལག་ཤེས་དང་འཕྲུལ་འཁོར་ཟུང་དུ་འབྲེལ་བའི’བྱེད་ཐབས་འཚོལ་ཞིབ་བྱེད་འགོ་ཚུགས་པ་དང་།ཐོན་རྫས་ཁག་གཅིག་ནི་འཕྲུལ་འཁོར་ཐོན་སྐྱེད་བྱས་ནས་མ་གནས་དམའ་རུ་བཏང་སྟེ་ཁྲོམ་རའི་དགོས་མཁོ་དང་ལུགས་མཐུན་ངང་སྦྲེལ་མཐུད་བྱེད་པ་དང་ཐོན་རྫས་ཁག་གཅིག་གིས་ལག་ཤེས་བཟོ་རྩལ་སྤྱད་དེ་འཛད་སྤྱོད་པ་ཁག་གཅིག་གི་དགོས་མཁོ་སྐོང་གི་ཡོད”།
འཇུར་མིག་མེད་པར་བཟོ་འདོད་པའི་ཁྲེན་ཡུས་ཤིའུ་ཏུང་གིས་སྒོར་ཁྲི་20བཏོན་ནས་ཀོང་ཁུལ་ནས་འཚེམ་དྲུབ་འཕྲུལ་འཁོར་ཞིག་ཉོས་པ་རེད།འོན་ཀྱང་འཚེམ་དྲུབ་ཅི་ཞིག་བྱས་ཀྱང་སེམས་ལ་གདེང་ཚོད་མེད་པ་རེད།མེ་འཁོར་བབས་ཚུགས་སུ་སྐྱོད་སྐབས་ཁོང་གིས་ཕྱི་ཕྱོགས་ཀྱི་ཡུལ་སྐོར་བ་མི་ཉུང་བ་ཞིག་བབས་ཚུགས་སུ་སླེབས་རྗེས་གྲང་ངར་འགོག་པའི་ཕྲག་དཀྲིས་ཉོས་ནས་གཡུགས་པ་མཐོང་བྱུང་།
“ཡུལ་སྐོར་བས་འཁྱེར་འདོད་ཡོད་པའི་ཕྲག་དཀྲིས་ཤིག་བཟོས་ན་འགྲིག་གམ”མྱུར་དུ་ཁྲེན་ཡུས་ཤིའུ་ཡིས་སྐལ་བཟང་མེ་ཏོག་གི་རི་མོ་མང་པོ་ཞིག་ཇུས་འགོད་བྱས་ཡོད།འོན་ཀྱང་ཚོང་ཁང་ཁ་ཤས་བཙལ་ནས་འཚོང་རྗེས་ཕྱིར་ཚོང་བྱེད་ཚད་ཧ་ཅང་ཉུང་།ཧྲན་ཏུང་ཆིང་ཏའོ་ལ་འགྲེམས་ཚོགས་ཤིག་ཡོད་པས་ཁོང་གིས་སྒམ་ཆེན་པོ་གཉིས་འཁྱེར་ནས་འགྲེམས་སྟོན་ལ་ཞུགས།
ཆེ་ཞིང་ལྗང་མདོག་གི་ཚོས་གཞི་ཚོགས་རའི་ཐོག་མངོན་གསལ་དོད་པོ་ཡོད་པས་ཁྲེན་ཡུས་ཤིའུ་ཡིས་བསམ་ཡུལ་ལས་འདས་པ་ཞིག་ལ་ཕྲག་པའི་ལྔ་བཅུ་དྲུག་ཅུ་ཚང་མ་འཕྲོག་ནས་ཚང་མ་ཉོས་པ་རེད།མ་གཞི་འགྲེམས་སྟོན་དེ་སྐྱེད་མའི་དུས་ཆེན་གྱི་སྔ་ནུབ་དང་ཏག་ཏག་འཁེལ་བས་མི་མང་པོ་ཞིག་གིས་ཨ་མའི་དུས་ཆེན་གྱི་ལག་རྟགས་སུ་བརྩིས་ནས་ཉོས་ཡོད།
དངོས་པོ་གཅིག་འདྲ་ཡིན་ན་མཚོ་སྔོན་དུ་འཚོང་མི་ཐུབ་པའི་རྒྱུ་མཚན་ཅི་ཡིན།
ཐེངས་འདིའི་བསམ་ཡུལ་ལས་འདས་པའི་གྲུབ་འབྲས་ཀྱིས་ཁྲིན་ཡུས་ཞིའུ་ཡི་བསམ་བློ་བཏང་།ཁོང་གིས་འགྲེམས་ཚོགས་ཐོག་གི་འཛད་སྤྱོད་པ་མང་ཆེ་བ་སྐྱེས་པ་ཡིན་པ་དང་།ཕྲག་ཁའི་ཁ་དོག་དང་བཟོ་ལྟ་ལ་རེ་བ་མང་པོ་མེད་པ་ཤེས་རྟོགས་བྱུང་།བུད་མེད་ཀྱིས་ཉོ་སྐབས་ད་དུང་ཚོན་མདོག་སྡེབ་སྒྲིག་སོགས་ཀྱི་རྒྱུ་རྐྱེན་ལ་བསམ་བློ་གཏོང་གི་ཡོད།དེ་ནི་ཕྱིར་འཚོང་བྱེད་ཚད་ལ་ཤུགས་རྐྱེན་ཐེབས་པའི་རྒྱུ་རྐྱེན་ཞིག་རེད།
དངོས་གནས་ཁ་དོག་ལ་ལེགས་སྒྲིག་བྱས་རྗེས།དྭངས་ཤིང་གཙང་བའི་ཁ་དོག་ལ་འཛད་སྤྱོད་པས་དགའ་པོ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད།ཁྲོམ་རའི་ཚུར་ལན་ལ་གཞིགས་ན།ཁྲེན་ཡུས་ཤིའུ་ཡིས་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་ལེགས་སུ་བཏང་བ་དང་འབྲེལ་འཛད་སྤྱོད་ཚོགས་སྤྱི་མི་འདྲ་བར་གཞིགས་ནས་འཕྲུལ་ཆས་འཚེམ་དྲུབ་དང་ལག་ཤེས་འཚེམ་དྲུབ་ཀྱི་རིན་གོང་མི་འདྲ་བའི་ཐོན་རྫས་སྣ་ཚོགས་བཏོན་ཡོད།
“ཕྲག་པར་བརྟེན་ནས་ཡོང་འབབ་བྱུང་བའི་ལྕགས་ཟོམ་དང་པོ་དེ་ངས་ལག་རྩལ་བྱང་ཆུབ་པ་དང་ཐོན་རྫས་ཀྱང་འཚོ་བའི་ནང་འདྲེས་ཚེ་གཞི་ནས་ཁྲོམ་ར་ཡོད་པ་ཤེས་བྱུང”།
དེ་ལྟར་ཕྲག་ཆུང་ཞིག་ལ་བརྟེན་ནས་ཁྲེན་ཡུས་ཤིའུ་ཁྲོམ་རས་མདུན་དུ་བསྐྱོད་དེ།2010ལོར་ཁྲེན་ཡུས་ཤིའུ་ཡིས་ཟི་ལིང་གྲོང་ཁྱེར་དུ་བཟོ་ཁང་ཞིག་གླས་ནས་རང་ཉིད་ཀྱི་ཀུང་སི་བཙུགས།སྐབས་དེ་དུས་སྲིད་གཞུང་དང་ཁྲོམ་རའི་སྐུལ་འདེད་འོག“མངོན་མིན་རིག་གནས་ཤུལ་བཞག”རྣམ་གྲངས་ཀྱི་ཕྱི་ཕྱོགས་འཕེལ་རྒྱས་ཁོར་ཡུག་སྔ་ས་ནས་ལེགས་སུ་ཕྱིན་ཡོད་པ་རེད།འཚེམ་དྲུབ་རིགས་ཀྱི་རིམ་ཁག་མངོན་མིན་རིག་གནས་ཤུལ་བཞག་གི་མཚོན་བྱེད་རང་བཞིན་གྱི་རྒྱུན་འཛིན་པ་དང་འཚེམ་དྲུབ་གཉེར་སྐྱོང་བྱ་ཡུལ་སོགས་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་ཐོན་ཡོད།
ཚོང་རའི་འགྲན་རྩོད་ཛ་དྲག་ཆེ་བས་མཉམ་ལས་ལ་ད་གཟོད་གོ་སྐབས་སྔར་ལས་མང་བ་འཚོལ་ཐུབ།
ཇི་ལྟར་བྱས་ནས་རྨ་ཆུ་དང་ཙོང་ཆུའི་འཚེམ་དྲུབ་ཁྲོམ་ར་ཅན་གྱི་ལམ་བུའི་ཐོག་རྒྱང་རིང་དུ་འགྲོ་དགོས་སམ།
ཁྲེན་ཡུས་ཞིའུ་ཡི་དྲིས་ལན་ནི་མཉམ་ལས་ཡིན།
“ཁྲོམ་རའི་འགྲན་རྩོད་དེ་འདྲ་ཛ་དྲག་པོ་ཡོད་པས་མཉམ་ལས་འཚོལ་ཞིབ་ཧུར་ཐག་བྱས་ཚེ་གཞི་ནས་གོ་སྐབས་དེ་བས་མང་བ་རྙེད་ཐུབ”།
2017ལོར་ཁྲེན་ཡུས་ཤིའུ་ཡི་ངོས་ནས་བརྗོད་ན་དམིགས་བསལ་གྱི་ལོ་ཞིག་རེད།ཆིང་དབྱང་ཤང་པའོ་ཡི་བློ་སྒོ་ཕྱེ་བ་ལྟར་ཁྲེན་ཡུས་ཤིའུ་ཡིས་མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་ཀྲུང་ལུགས་སྨན་ཁང་དང་མཉམ་ལས་བྱས་ཏེ་ཐུན་མོང་ཐོག་ཀྲུང་ལུགས་སྨན་རྫས་ཀྱི་ཐུམ་སྒྲིལ་ཞིག་བཟོས་པ་རེད།
“ཐོན་རྫས་དེའི་ནང་གི་རྩྭ་སྨན་གྱིས་དུག་སྦྲང་གི་བརླན་འགོག་ཐུབ་པ་དང་ནད་གཞི་སྔོན་འགོག་ཐུབ་ཀྱི་ཡོད།འཛད་སྤྱོད་པ་མི་འདྲ་བའི་དགོས་མཁོ་སྐོང་ཆེད་ཕྱི་རོལ་གྱི་བཟོ་དབྱིབས་དང་རི་མོ་རིགས་400ལྷག་ཙམ་ཇུས་འགོད་བྱས་ཡོད”དངོས་སྤྱོད་རང་བཞིན་དང་ལྟད་མོ་རང་བཞིན་ལྡན་པའི་ཀྲུང་ལུགས་སྨན་རྫས་ཀྱི་ཁུག་མའི་ཁྲོམ་ར་མགྱོགས་མྱུར་བཏོད་པ་དང་དེ་རྗེས་ཀྱི་2018ལོ་དང་2019ལོར་ཕྱིར་ཚོང་བརྟན་པོའི་ངང་འཕར་ཡོད་པ་རེད།
2019ལོའི་ཟླ་བཞི་པར་ཁྲེན་ཡུས་ཤིའུ་ཡི་ཀུང་སི་ལི་ཅ་ཧྲན་གྲོང་རྡལ་ཧྲང་ཕིང་གྲོང་ཚོར་སྐྲུན་འགོ་ཚུགས་ཤིང་།ད་རེས་ཁྲེན་ཡུས་ཤིའུ་ཡིས་མཉམ་ལས་ཀྱི་མིག་རྒྱང་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་གཞིས་སྲུང་བུད་མེད་ལ་དམིགས་ཡོད།“ཀུང་སི་དང་ཞིང་དུད་ཟུང་དུ་འབྲེལ་བའི”འཚེམ་དྲུབ་རྩལ་ནུས་གསོ་སྦྱོང་དང་ཐོན་རྫས་མངགས་ཐོ་བཟོ་བའི་རྣམ་པ་བཏོད་པ་བརྒྱུད་ཉེ་འཁོར་གྱི་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་གཞིས་ལུས་བུད་མེད་ལ་དུས་ཚོད་རང་དབང་དང་རྣམ་པ་སྟབས་བསྟུན་གྱི་ལས་ཞུགས་ཐབས་ལམ་ཞིག་འཚོལ་ཞིབ་བྱས་ཡོད།
ལོ་དེར་གཞི་ཁྱོན་དེ་བས་ཆེ་བའི་མཉམ་ལས་ཤིག་ཞིང་ཆེན་དེ་ཡོངས་ཀྱི་ཁྱབ་ཁོངས་སུ་སྤེལ་ནས་་སྒྱུ་རྩལ་ལ་མཚན་སྙན་ཆེན་པོ་ཞིག་ཐོབ་པ་སྟེ།མཚོ་སྔོན་གྱི་འཚེམ་དྲུབ་རེད།
2019ལོའི་མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་སྲིད་གཞུང་གི་ལས་དོན་སྙན་སྒྲོན་ནང་།་སྤུས་རྟགས་གཏོད་རྒྱུ་དང་རིམ་སྤོར་བྱ་རྒྱུ་བཏོན་པ་དེ་ནི་མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་གྱིས་འཚེམ་དྲུབ་ཀྱི་ལག་རྩལ་དེ་སྲིད་གཞུང་གི་ངོས་སུ་མཐོ་རུ་བཏང་ནས་སྐུལ་འདེད་གཏོང་ཐེངས་དང་པོ་དེ་ཡིན་པ་རེད།མཚོ་སྔོན་གྱི་འཚེམ་དྲུབ་ཐོན་རྫས་སྔ་རྗེས་སུ་རྒྱལ་ཁབ་ཕྱི་ནང་གི་བྱེད་སྒོའི་ཐོག་ངོ་མཚར་ཆེ་བའི་འགྲེམས་སྟོན་བྱས་པ་རེད།མཚོ་སྔོན་གྱི་མངོན་མིན་རིག་གནས་ཤུལ་བཞག་སྲུང་སྐྱོང་མཐུན་ཚོགས་དང་མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་འཚེམ་དྲུབ་ལས་རིགས་མཐུན་ཚོགས་སོགས་ལས་རིགས་རྩ་འཛུགས་ཀྱིས་སྣེ་ཁྲིད་དེ་མི་རིགས་འཚེམ་དྲུབ་འགྲེམས་སྟོན་སྤེལ་རེས་དང་།ཞིབ་འཇུག་གསར་སྤེལ་གསར་གཏོད།དྲིལ་བསྒྲགས་གསོ་སྦྱོང་།དྲ་ཐོག་དང་དྲ་ཕྱི་ཕྱིར་ཚོང་སོགས་ཀྱི་བྱེད་སྒོ་སྤེལ་བ་རེད།
ཁྲོམ་ར་དང་རྒྱུན་འཛིན་གྱི“ཕྱོགས་གཉིས་སུ་སྐྱོད”།
ཁྲོམ་ར་ཅན་གྱིས་མཚོ་སྔོན་གྱི་འཚེམ་དྲུབ་དེ་བས་ཡངས་པའི་ཁྲོམ་རར་ཕྱོགས་པ་མ་ཟད།རྒྱུན་འཛིན་དང་སྲུང་སྐྱོང་ལའང་སྐུལ་འདེད་ཐེབས་ཡོད།
ཁྲེན་ཡུས་ཤིའུ་ཡིས་སྔས་རྩེ་ཉར་ཚགས་བྱེད་འགོ་ཚུགས་སྐབས་དེའི་རྩ་ཆེའི་ཚོར་སྣང་བྱུང་མེད་ཅེས་བཤད།
“གྲོང་གསེབ་ཏུ་འཚེམ་དྲུབ་གསོ་སྦྱོང་བྱེད་པར་བསྐྱོད་དེ་ཁོམ་པ་བྱུང་བའི་སྐབས་དང་བསྟུན་ནས་ཕ་ཡུལ་གཅིག་པའི་ཁྱིམ་དུ་འཚོལ་དུ་འགྲོ་གི་ཡོད།གལ་ཏེ་དེའི་ཐོག་ཏུ་རང་ཉིད་ཀྱིས་མཐོང་མ་མྱོང་བའི་དཔེ་རིས་སམ་ཡང་ན་ཁབ་རྒྱག་སྟངས་ཡོད་ཚེ་ཉོས་ནས་སློབ་སྦྱོང་བྱས་ཏེ་རང་ཉིད་ཀྱི་ཐོན་རྫས་ཇུས་འགོད་བྱེད་རིང་སྤྱོད་ཐུབ་མིན་ལྟ་གི་ཡོད”།
སེམས་མེད་པར་ལྕང་མའི་གྲིབ་བསིལ་དུ་གྱུར།“སློབ་སྦྱོང་གི་རྒྱུ་ཆ་”ཇི་ཙམ་མང་དུ་ཕྱིན་ཚེ་ཁྲེན་ཡུས་ཤིའུ་ཡིས་ས་ཆ་ཞིག་བཙལ་ནས་འགྲེམས་སྟོན་བྱ་རྒྱུའི་བསམ་བློ་གཏོང་བཞིན་ཡོད།ལེགས་སྒྲིག་བྱས་རྗེས་འཚེམ་དྲུབ་ཆེ་ཆུང་སྣ་ཚོགས་ཁྲི་ལྷག་ཙམ་ཡོད།འཚམས་འདྲི་བྱེད་མཁན་མང་པོ་ཞིག་གྱང་ངོས་ཀྱིས་ཁེངས་པའི་སྔས་མགོ་ཡིས་གཡོ་འགུལ་ཐེབས་པ་དང་ལས་རིགས་གཅིག་པ་ཁག་གཅིག་གིས་ཐ་ན་ཁྲེན་ཡུས་ཤིའུ་ལ“མཚོ་སྔོན་དམངས་ཁྲོད་འཚེམ་དྲུབ་ཀྱི་རེ་བ་སྲུང་མཁན”ཞེས་བརྗོད་ཀྱི་ཡོད།
དེ་ནི་ཁྲེན་ཡུས་ཤིའུ་ཡིས་རྨ་ཆུ་དང་ཙོང་ཆུའི་འཚེམ་དྲུབ་ཀྱི་ལོ་རྒྱུས་གཏིང་ཟབ་པའི་ཚོར་སྣང་ཐེངས་དང་པོ་བྱུང་བ་ཞིག་མིན།2017ལོར་ཁོང་གིས་ཇུས་འགོད་གསར་རྩོམ་བྱས་པའི《ཨ་མའི་དཔེ་ཤོག》ཅེས་པ་དེ་མཚོ་འགག་ངོགས་གཉིས་ཀྱི(ཞ་མོན)རིག་གནས་ཐོན་ལས་དངོས་མང་སྟོན་ཚོགས་སྐབས་བཅུ་པའི་ཐོག་མཚོ་འགག་བཟོ་རྩལ་སྤུས་ལེགས་བྱ་དགའི་ཁྲོད་ཀྱི་རྒྱུན་འཛིན་བྱ་དགའ་ཡག་ཤོས་ཐོབ་པ་རེད།
ཁོ་མོ་ཡིན་པ་ཅིའི་ཕྱིར་རེད།
དེར་ཞུགས་མཁན་གཞན་དག་གི་དོགས་འདྲིའི་མདུན་དུ་དཔྱད་འདེམས་ཨུ་ལྷན་གྱིས་རྩོམ་པ་པོ་དེས་འགྲེམས་སྟོན་བྱེད་པ་ནི་ལག་རྩལ་ཁོ་ན་མིན་པར་རིག་གནས་དེ་བས་ཀྱང་ཡིན་ཞེས་ལན་བཏབ་པ་རེད།དཔེ་རིས་དེ་དག་ནི་རྩ་ཆེན་ཡིན་པས་མི་རབས་ནས་མི་རབས་བར་རྒྱུན་འཛིན་བྱེད་རིན་ཡོད།
ཉམས་མྱོང་དེས་ཁྲེན་ཡུས་ཤིའུ་ཡིས་རང་ཉིད་ཀྱི་གསོག་འཇོག་ལ་དེ་བས་མཐོང་ཆེན་བྱས་པ་སྟེ།ཁོང་གིས་འཚོལ་བསྡུ་དང་ཉར་ཚགས་བྱས་པའི་དམངས་ཁྲོད་ཀྱི་འཚེམ་དྲུབ་རྙིང་པ་ཁྲི་5ཟིན་ཡོད།གཞན་ཡང་ཁོང་གིས་ད་དུང་རིན་ཐང་ལྡན་པའི་འཚེམ་དྲུབ་ཀྱི་སྲོལ་རྒྱུན་རི་མོ་3000ལྷག་ཙམ་འཚོལ་བསྡུ་དང་ལེགས་སྒྲིག་བྱས་ནས《རྨོ་བོའི་འཚེམ་དྲུབ་ཀྱི་དཔེ་རིས》བརྗོད་དོན་གཙོ་བོར་བྱས་པའི་བརྩམས་ཆོས་300ལྷག་ཙམ་སླར་གསོ་བྱས་པ་དང་བརྩམས་ཆོས་མང་པོ་ཞིག་ཞིང་ཆེན་ཕྱི་ནང་གི་རྟེན་རྫས་བཤམས་མཛོད་ཁང་གིས་ཉར་ཚགས་བྱས་ཡོད།
ཁྲེན་ཡུས་ཤིའུ་ཡིས་བལྟས་ན།སྐུད་པ་ཞིབ་ཚགས་བྱས་ནས་སྣེ་གཅིག་ནས་འབྲེལ་བ་དང་སྣེ་གཅིག་འབྱུང་འགྱུར་དང་འབྲེལ་ཡོད།ཁོང་གིས་ཕྱོགས་གཅིག་ནས་གསར་གཏོད་ལ་དམ་འཛིན་དང་ཕྱོགས་གཅིག་ནས་རྒྱུན་འཛིན་ལ་དམ་འཛིན་བྱས་ཏེ་རྨ་ཆུ་དང་ཙོང་ཆུའི་འཚེམ་དྲུབ་དེ་སྔོན་ཆད་དང་འབྱུང་འགྱུར་གཉིས་ཀྱི“ཕྱོགས་གཉིས་སུ་བསྐྱོད་རྒྱུ”མངོན་འགྱུར་བྱེད་ཆེད་ཡིན་པ་རེད།
ལག་ཤེས་ལས་སྣོན་རླངས་འཁོར་ནང་ལས་མི་འགའ་ཞིག་གིས་མཉམ་དུ་བསྡད་དེ་ཁབ་སྐུད་གྱོན་བཞིན་ཡོད།ལས་ཀར་ཞུགས་ནས་ཡུན་རིང་མ་སོང་བའི་ཨ་ཅེ་ཀྲང་ལགས་ཀྱིས་ལག་ནང་གི་གསའ་ཡི་འགེལ་ཆས་འཚེམ་བཞིན་ཡོད།
“རྐང་པ་དབང་པོ་སྐྱོན་ཅན་ཡིན་པས་དེ་སྔ་ཁྱིམ་དུ་བསྡད་ཡོད།དེ་གར་འབྱོར་རྗེས་འཚེམ་དྲུབ་རྒྱག་རྒྱུ་འགོར་ནའང་རང་ཉིད་ལ་བརྟེན་ནས་ཡོང་འབབ་གསོག་ཐུབ་པས་སེམས་ནང་ཧ་ཅང་དགའ་པོ་བྱུང”།
ཀུང་སིར་གཅེན་མོ་ཀྲང་དང་འདྲ་བའི་ལས་དོན་མི་སྣ་227ཡོད་པ་དང་ཡུན་རིང་མཉམ་ལས་བྱེད་མཁན་འཚེམ་དྲུབ་མ་600ལས་བརྒལ་ཡོད།
རྒྱུན་འཛིན་པས་ལག་རྩལ་ལ་བརྟེན་ནས་རང་ཉིད་གསོ་བ་དང་ཡོང་འབབ་མང་དུ་ཕྱིན་པ་མ་ཟད།རྒྱུན་འཛིན་གྱི་ཡིད་ཆེས་ཀྱང་ཆེ་རུ་ཕྱིན་ཡོད་པ་རེད།ཡོང་འབབ་བརྟན་པོ་ཕུད་ཁྲེན་ཡུས་ཤིའུ་ཡིས་མཐོང་རྒྱ་ཆེ་རུ་གཏོང་བ་དང་རྩལ་ནུས་མཐོ་རུ་གཏོང་བའི་གོ་སྐབས་ལ་དེ་བས་མཐོང་ཆེན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད།སྲོལ་རྒྱུན་གསོ་སྦྱོང་གི་རྨང་གཞིའི་ཐོག་ཀུང་སིས་ཁྲོམ་རའི་དགོས་མཁོ་དང་འཚམ་པའི་རིག་གནས་གསར་གཏོད་གསོ་སྦྱོང་དང་ཞིབ་འཇུག་གསར་སྤེལ་ཐོན་སྐྱེད་ཟམ་མི་ཆད་པར་ཆེ་རུ་བཏང་ཡོད།
“ཐོན་སློབ་ཞིབ་གསུམ་འགན་ལེན”གཞི་གཅིག་ཅན་གྱི་ཁེ་ལས་ཤིག་ཡིན་པའི་ཀུང་སིས་ཐོན་སྐྱེད་བྱས་པའི་རྨ་ཆུ་དང་ཙོང་ཆུའི་འཚེམ་དྲུབ་ཁྱད་ཆོས་སུ་བྱས་པའི་སྔས་མགོ་དང་།ཕྲག་ཁེབས།ཁྱད་ལྡན་ཁུག་མ།སྐེ་དཀྲིས་སོགས་ཐོན་རྫས་རབ་དང་རིམ་པ་དེ་དག་སྲོལ་རྒྱུན་གྱི་འཚེམ་དྲུབ་ལག་རྩལ་དང་དེང་རབས་སྒྱུ་རྩལ་མཉམ་འདྲེས་བྱས་ནས་མཚོ་སྔོན་དྲིལ་བསྒྲགས་བྱེད་པའི་སྐར་ཁུང་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད།སྐབས་དེར་དར་ཁྱབ་ཆེ་བའི་གསའ་ཡི་འགེལ་ཡིག་ལ་མཚོན་ན།འཚེམ་དྲུབ་བཟོ་རྩལ་དང་གྲགས་ཅན་སྲོག་ཆགས་ལ་ཁྲོམ་རའི་ཐོག་དགའ་བསུ་ཆེན་པོ་ཐོབ་ཡོད།
“ད་ཆ་ངའི་ངོས་ནས་བརྗོད་ན།འཚེམ་དྲུབ་ནི་ཚོང་ཙམ་མིན་པར་འགྲེམས་ཁང་དེ་དང་འདྲ་བར་ངས་བཀོད་སྒྲིག་བྱས་ནས་རིན་མེད་ངང་སྒོ་དབྱེ་དོན་ནི‘སྐར་ཁུང’དེ་བརྒྱུད་མི་དེ་བས་མང་བས་ང་ཚོའི་རྒན་རབས་ཚོའི་ཤུལ་བཞག་གི་རྩ་ཆེའི་རྒྱུ་ནོར་ལ་ལྟ་བ་དང་དེའི་ཁྲོད་ཀྱི་ཡིད་དབང་འཕྲོག་ཤུགས་ཚོར་ཐུབ་པ་དང་མཚོ་སྔོན་གྱི་རིག་གནས་ཀྱི་ནང་དོན་ཟབ་མོ་ཤེས་རྟོགས་ཐུབ་པ་བྱ་རྒྱུ་དེ་ཡིན”ཅེས་ཁྲེན་ཡུས་ཤིའུ་ཡིས་བཤད།
