“ང་ལ་ཕུགས་འདུན་ཞིག་ཡོད།”——ཞིང་ཆེན་རིམ་པའི་རང་བྱུང་སྲུང་སྐྱོང་ཁུལ་ཞིག་གི་གཏམ་རྒྱུད།

བྱང་ཕྱོགས་ཀྱི་བྱེ་ཐང་ཆེན་པོའི་ངོ་མཚར་ཆེ་བའི་ས་གཞིའི་ཐོག་གནའ་བོའི་མི་སེམས་འགུལ་བའི་ངག་རྒྱུན་ཞིག་ཁྱབ་ཡོད།

གནའ་སྔ་མོ་ཞིག་ལ་འདི་གར་སོག་རིགས་ཀྱི་མེས་པོ་ཞིག་གི་ཚོ་བ་ཞིག་བསྡད་ཡོད།ཚོ་པའི་འགོ་གཙོའི་བུ་མོ་ཁོ་ལུའུ་ཁེ་ཕ་དང་མཉམ་དུ་རི་དྭགས་རྔོན་པའི་སྐབས་སུ་རླུང་འཚུབ་དྲག་པོ་བྱུང་།སྟབས་ལེགས་པ་ཞིག་ལ་ཕོ་གསར་ཐུའོ་སུའུ་ཡིས་ཕན་ཚུན་སྐྱོབ་པ་དང་།ཁོ་གཉིས་ཀྱིས་མཐོང་མ་ཐག་བརྩེ་དུང་གིས་བརྩེ་དུང་ཟབ་མོའི་ངང་ནས་བརྩེ་དུང་དུ་ལྷུང་།

འོན་ཀྱང་།མཛེས་སྡུག་ལྡན་པའི་གཉེན་འབྲེལ་འདི་ལ་འགོ་གཙོས་བཀག་འགོག་བྱས།ཐུའོ་སུའུ་ཡི་ལྷག་བསམ་ལ་ཚོད་བགམ་བྱ་ཆེད།འགོ་གཙོས་ཁོང་ལ་རྒྱང་རིང་གི་ཚྭ་འདམ་གཤོང་སར་ཚྭ་ཁུར་དུ་འགྲོ་དགོས་པའི་རེ་བ་བཏོན།ཐའོ་སུའུ་དགའ་སྤྲོའི་ངང་ནས་དཀའ་ཚེགས་ཆེ་བའི་འགྲུལ་བཞུད་ལ་ཞུགས།ཕྱིར་ལོག་བྱེད་པའི་ལམ་བར་དུ་སྟབས་མ་ལེགས་པར་བྱེ་རླུང་འཚུབ་ནས་མཐའ་ཡས་པའི་མྱ་ངམ་ཐང་དུ་ལུས་ཤུགས་ཟད་ནས་འགྱེལ་སོང་།

ཐུའོ་སུའུ་དང་བྲལ་རྗེས་ཁོ་ལུའུ་ཁེ་ཉིན་ལྟར་གསེར་མཚེའུ་འགྲམ་དུ་བསྡད་ནས་ལྟ་སྲུང་བྱེད་ཀྱི་ཡོད།ཉིན་ཞིག་ལ།མོས་ཐོ་སུའུ་ཡི་པད་མ་གཅིག་པུ་ཕྱིར་ཡོང་བ་མཐོང་ནས།སེམས་ལ་མི་བདེ་བར་རྟ་བཞོན་ནས་ཁྱོ་ག་འཚོལ་བའི་ལམ་དུ་ཆས།འོན་ཀྱང་ཁོ་མོས་བྱེ་ཐང་ཞིག་ནས་ཐའོ་སུའུ་མཐོང་སྐབས་ལུས་ཤུགས་ཞན་པས་རྟ་འོག་ཏུ་འགྱེལ།ཁོ་ལུའུ་ཁེ་ཡིས་དཀའ་ཚེགས་ཆེ་བའི་སྒོ་ནས་དཔུང་བ་བསྲིངས་ཏེ་ཐུའོ་སུའུ་ཕྱོགས་སུ་འཛེགས།ཐུའོ་སུའུ་ཡིས་ཀྱང་ནུས་ཤུགས་ཡོད་རྒུས་ལག་པ་བསྲིངས་ནས་བཟའ་ཟླར་བསུས།ལག་པ་གཉིས་ཐུག་རེས་བྱེད་པའི་སྐབས་དེར།དགའ་རོགས་དེ་གཉིས་ཀྱིས་བདེ་སྐྱིད་ཀྱི་འཛུམ་མདངས་འཕྱུར་ནས་ནམ་ཡང་མིག་བཙུམས།

རྗེས་སུ་ཁོ་ལུའུ་ཁེ་ཡི་དྲི་ཞིམ་གྱི་གནས་སུ་དྭངས་ཤིང་གཙང་བའི་ཚྭ་མེད་མཚེའུ་ཞིག་རིམ་བཞིན་ཐོན་ཞིང་།ཐུའོ་སུའུ་ཡུན་རིང་ཉལ་བའི་ས་གཞིའི་ཐོག་ཚྭ་ཞིང་འདྲེས་པའི་མཚེའུ་ཞིག་བྱུང་བ་དང་ཁོང་གཉིས་ཀྱིས་བཟུང་བའི་ལག་པར་འཕྲུལ་སྣང་གིས་ཆུ་བོ་ཆུང་ཆུང་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ནས་མཚེའུ་གཉིས་དམ་པོར་སྦྲེལ་ཡོད།

དོན་དངོས་ཐོག་བརྩེ་དུང་དང་འཆར་ཡན་གྱིས་ཁེངས་པའི་ངག་རྒྱུན་དེའི་ནང་བཤད་པ་ནི་ངའི་གཏམ་རྒྱུད་དེ་རེད།

“ངས”ཀྱི་ཁྱིམ་ནི་མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་མཚོ་ནུབ་སོག་རིགས་བོད་རིགས་རང་སྐྱོང་ཁུལ་གཏེར་ལེན་ཁ་གྲོང་ཁྱེར་དུ་གནས་པ་དང“གསེར་མདོག་ཅན་གྱི་འཇིག་རྟེན”ཞེས་པའི་དོན་ཡིན།2000ལོའི་ཟླ་5པར་གཞུང་ཕྱོགས་ཀྱིས་ངོས་འཛིན་བྱས་པ་བརྒྱུད།“ངས”ཞེས་པར་བརྗིད་ཉམས་ལྡན་པའི་མིང་ཞིག་ཡོད་པ་སྟེ།མཚོ་སྔོན་གྱི་ཁོ་ལུའུ་ཁེ་མཚེའུ་ནས་ཐུའོ་སུའུ་མཚེའུ་བར་གྱི་ཞིང་ཆེན་རིམ་པའི་རང་བྱུང་སྲུང་སྐྱོང་ཁུལ་ཡིན་པ་རེད།དེ་ནས་བཟུང་ཁེ་ལུའུ་ཁེ་མཚེའུ་དང་ཐུའོ་སུའུ་མཚེའུ་དང་དེའི་ཉེ་འཁོར་གྱི་འདམ་ར་དང་།པ་དབྱིན་ཆུ་བོ་དང་དེ་བཞིན་སྨད་རྒྱུད་ཀྱི་འདམ་ར།དམིགས་བསལ་དུ་ཡོད་པའི་ཉ་རིགས་ཐོན་ཁུངས།འདམ་རའི་འདབ་ཆགས་རིགས།རྩ་ཆེའི་བདག་ཏུ་མ་བཟུང་བའི་སྲོག་ཆགས་དང་རྩི་ཤིང་དང་དེ་བཞིན་འཚོ་གནས་བྱ་ཡུལ་བཅས་ཚང་མ་སྲུང་སྐྱོང་བྱ་ཡུལ་དུ་གྱུར་ཡོད་པ་རེད།

“ངའི་”བདེ་འཇགས་སྲུང་སྐྱོང་བྱ་ཆེད།སྲིད་གཞུང་གིས་སྤྱོད་གོ་ཆོད་པའི་སྲུང་སྐྱོང་སྲིད་ཇུས་རབ་དང་རིམ་པ་བཏོན་ཡོད།“དོ་དམ་ཅུས་དང་ཞབས་ཞུ་ལྟེ་གནས།དོ་དམ་ས་ཚིགས(ས་ཚིགས)བཅས་རིམ་པ་གསུམ་གྱི་དོ་དམ་མ་ལག་བཙུགས་པ་དང་།དེའི་འོག་ཏུ་ཐོ་སུའུ་མཚེའུ་དང་ཀོ་པེ་ཐང་སོགས་དོ་དམ་ས་ཚིགས(ས་ཚིགས)7ཡོད་པ་དང་།སྣོད་བཅུད་དོ་དམ་སྲུང་སྐྱོང་བ་16བཀོད་སྒྲིག་བྱས་ནས་སྲུང་སྐྱོང་དྲ་རྒྱ་ནན་པོ་ཞིག་ཆགས་ཡོད་པ་རེད།ཉེ་བའི་ལོ་ཤས་རིང་རིམ་རྩིས་བྱས་ན་མ་དངུལ་སྒོར་ཁྲི་4000ལྷག་ཙམ་བཏང་ནས་འདམ་རའི་སྣོད་བཅུད་སྲུང་སྐྱོང་དང་ཉམས་གསོ་དང་།ཚན་རིག་ཁྱབ་གདལ་དྲིལ་བསྒྲགས་སློབ་གསོ།ཚན་ཞིབ་ལྟ་ཞིབ་ཚད་ལེན།ཁོར་ཡུག་འཕྲོད་བསྟེན་བཅོས་སྒྲིག་སོགས་ཀྱི་ལས་དོན་ལ་གོ་རིམ་ལྡན་པའི་ངང་སྐུལ་འདེད་བཏང་སྟེ“ངས”སྐྱོན་བྲལ་ངང་འཕེལ་རྒྱས་འགྲོ་རྒྱུར་རྨང་གཞི་བརྟན་པོ་བཏིང་ཡོད།

དེར་བརྟེན་ལོ་མང་རིང་ཐང་རྒོད་དང་ཐང་རྒོད་ཕྱེད་ཙམ་དུ་འཚོ་བ་སྐྱེལ་བཞིན་ཡོད་ཀྱང་།“ང་”ཁེར་རྐྱང་མིན།ངའི་གྲོགས་ཚོགས་ཀྱི་ཁ་ཕྱེ་ན།རྩི་ཤིང་རིགས་169དང་སྲོག་ཆགས་རིགས་180ཡོད།དེའི་ནང་ཁྱེད་ཚོས་རྒྱུས་མངའ་ཡོད་པའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རིམ་པ་དང་པོའི་སྲུང་སྐྱོང་བདག་ཏུ་མ་བཟུང་བའི་སྲོག་ཆགས་ཁྲུང་ཁྲུང་སྐེ་ནག་དང་ཆུ་བྱ་ནག་པོ་ཡོད་པ་མ་ཟད།ད་དུང་མཚོ་སྔོན་གྱི་འདབ་ཆགས་ཀྱི་ཟིན་ཐོ་གསར་པ་བཏོད་པའི་ཆུ་བྱ་དམར་པོ་དང་།བྲང་སྔོན་ཆོས་གྲྭ་དང་ལྕགས་སྡེར་ཡང་ཡོད།དེ་དག་ཐོན་པ་དེས་ས་གཞི་འདིར་སྐྱེ་སྟོབས་དང་ཡིད་དབང་འཕྲོག་ཤུགས་ཚད་མེད་བསྣན་ཡོད།

ལོ་ལྟར་གྱི་དཔྱིད་འགོར་གངས་འཁྱགས་བཞུར་ནས་ཁྲུང་ཁྲུང་དང་།ཁྲུང་ཁྲུང་དང་ཉི་ཁེ་ཁྱུ་དང་ཁྱུ་བྱས་ཏེ་རྒྱང་ཐག་རིང་བའི་ཨེ་ཤེ་ཡ་ཤར་ལྷོའི་གླིང་ཕྲན་མང་པོ་ནས་གནས་སྤོ་བྱས་ཏེ“ང་”འདི་གར་ཚང་བཟོས་ནས་སྐྱེ་འཕེལ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད།ཐག་རིང་ནས་ཡོང་བའི་གྲོགས་པོ་དེ་དག་གིས་ཡུལ་སྐོར་བ་མང་པོ་ཞིག་གི་ཡིད་དབང་བཀུག་པ་དང་ཁོང་ཚོའི་བསྔགས་བརྗོད་ཀྱི་སྒྲ་རྟག་ཏུ“ངའི་”རྣ་འགྲམ་དུ་གྲགས་བཞིན་ཡོད།“མེ་ལོང་ཆེན་པོ་གཉིས་དང་འདྲ”……

ཧྲང་ཝུན་ཀྲུང་ནི་བྱ་རིགས་ཀྱི་པར་རྒྱག་མཁས་ཅན་ཞིག་ཡིན་པ་དང“ང་”དང་ལོ་བཅུ་གྲངས་གོང་ངོ་ཤེས་པ་རེད།སྐབས་དེ་དུས་ཁོང་གིས་རྟག་ཏུ་པར་ཆས་ལྗིད་པོ་འཁུར་ནས་མཚོ་འགྲམ་དུ་ཉལ་ནས་ཉིན་གང་བོར་བྱ་རིགས་ལ་ལྟ་ཞིབ་དང་པར་ལེན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད།ལོ་མང་རིང་ཁོང་གིས་དེ་གའི་འདབ་ཆགས་ལ་རྒྱུས་མངའ་ཆེན་པོ་ཡོད་པ་དང་།དེ་དག་གནས་སྤོ་བྱེད་པའི་དུས་ཚོད་དང་འཚོ་བའི་གོམས་གཤིས་ཁོང་གིས་གསལ་པོར་ངེས་ཡོད་པ་དང་།འདབ་ཆགས་དབྱེ་འབྱེད་བྱེད་པའི་རིགས་གཅིག་མཁས་ཅན་ཞེས་བརྗོད་ཀྱི་ཡོད།

2022ལོར་ཧྲང་ཝུན་ཀྲུང་གིས་གཏན་འབེབས་གལ་ཆེན་ཞིག་བྱས་ནས་སྲུང་སྐྱོང་ཁུལ་གྱི་སྣོད་བཅུད་བདག་སྐྱོང་བ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད།ལས་དོན་དེ་ལས་སླ་པོ་ཞིག་མིན་པས་རྒྱུན་གཏན་གྱི་སྐོར་སྲུང་བྱེད་པར་རླུང་ནང་ཆར་འབབ་པའི་ནང་དུ་འགྲོ་དགོས་པ་དང་སྐོར་བ་གཅིག་བརྒྱབ་རྗེས་ཉུང་མཐར་ཡང་སྤྱི་ལེ་200ལྷག་ཙམ་བསྐྱོད་དགོས་ཀྱི་ཡོད།འོན་ཀྱང་ཁོང་དེའི་ཁྲོད་དུ་དགའ་པོ་ཡོད།མི་ཞིག་གིས་ཁོང་ལ་ལས་ཀ་འདི་བྱེད་འདོད་ཡོད་དོན་ཅི་ཡིན་འདྲི་སྐབས།ཁོང་གིས་རྟག་ཏུ་དགོད་ཞོར་དུ“བྱ་ལ་པར་རྒྱག་རྒྱུར་དགའ་པོ་ཡོད”ཅེས་བཤད།

ཧྲང་ཝུན་ཀྲུང་གི་པར་རིས་ནང་སྲུང་སྐྱོང་ཁུལ་གྱི་འགྱུར་ལྡོག་ཕྲན་བུ་བཀོད་ཡོད་པ་སྟེ།2014ལོར་པར་བླངས་པའི་སྐྱར་མོ་དཀར་པོ་བདུན་བརྒྱད་ལས་མེད་པ་དང་ད་ཆ་ལྔ་བརྒྱ་དྲུག་བརྒྱ་ཙམ་ཟིན་པ་དང་།སྔོན་ཆད་སྐད་གྲགས་ཆེ་བའི་བྱ་གག་མཆུ་ཅན་ཁོ་ན་གོ་ཐོས་བྱུང་ན།ད་ལྟ་དེ་དག་གི་གཟུགས་བརྙན་ཡང་ཡང་འཛིན་ཐུབ།ན་ནིང་།“སྨིན་མ་དཀར་པོའི་དཔའ་རྒོད”ཅེས་པའི་བྱ་གག་དེ་དེ་གར་ཐོག་མར་མངོན་པ་དང་།སོ་བྱའི་གྲངས་འབོར་ཡང་དེ་སྔའི་གཅིག་གཉིས་ནས་སུམ་བརྒྱ་བཞི་བརྒྱ་བར་འཕར་ཡོད།

“ཉེ་བའི་ལོ་ཤས་རིང་།‘ནགས་ཚལ(རྩྭ)ཀྱི་འགོ་དཔོན+གཙང་པོ་དང་མཚེའུ་དཔོན’གྱི་ལམ་སྲོལ་བཙུགས་པ་བརྒྱུད་ལྟ་ཞིབ་ཚད་ལེན་མ་ལག་འཛུགས་སྐྱོང་ལ་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་ཤུགས་སྣོན་བརྒྱབ་ཡོད།སྲུང་སྐྱོང་ཁུལ་གྱིས་ཕྱི་རོལ་གྱི་རིག་ནུས་སྐོར་སྲུང་དོ་དམ་སྤྲིན་ཚོགས་ལས་སྟེགས་བསྐྲུན་པ་དང་།མི་མེད་གནམ་གྲུ་དང་དམར་ཕྱིའི་པར་ཆས་སོགས་སྔོན་ཐོན་སྒྲིག་ཆས་སྒྲིག་སྦྱོར་བྱས་ནས་ཆུ་སྤུས་དང་གནམ་གཤིས་ལྟ་ཞིབ་ཚད་ལེན་ས་ཚིགས་བཙུགས་པ་དང་ཆབས་ཅིགསྲུང་སྐྱོང་ཁུལ་གྱི་འགྱུར་ལྡོག་ལ་ཚན་རིག་དང་མཐུན་པའི་སྲུང་སྐྱོང་བྱེད་ཐབས་དང་ཁ་འབྲལ་ཐབས་མེད།“ང་”འཚར་ལོངས་ཡོང་བར་ཤེས་རྟོགས་བྱེད་འདོད་ཡོད་རིམ་བཞིན་སྲུང་སྐྱོང་ཁུལ་ཞབས་ཞུ་ལྟེ་གནས་ཀྱི་ལག་རྩལ་ཆེ་མོ་བ་ཡུས་ཡན་གྱིས་ལོ་དེ་དག་གི་གནས་ཚུལ་ངོ་སྤྲོད་ཐེངས་རེ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད།

རི་སྔོ་ཆུ་དྭངས་ནི་གསེར་རི་དངུལ་རི་ཡིན།ད་ཆའི་“ང་”ནི་ཉ་སྡིག་སྲིན་རིགས་ཀྱི་ཐོན་ཁུངས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་དང་སྣོད་བཅུད་ཁོར་ཡུག་ལ་བརྟེན་ནས་གནས་སྤོ་བྱེད་པའི་འདབ་ཆགས་མང་པོ་ཞིག་གི་ཞབས་ཞུ་ཁུལ་ཆེ་གྲས་སུ་གྱུར་པ་མ་ཟད།ད་དུང་ཉེ་རིང་གང་སར་སྐད་གྲགས་ཆོད་པའི་དྲ་རྒྱའི་བྱང་བུ་དམར་པོ་རྒྱག་ས་ཞིག་ཡིན་པས་ས་གནས་དེ་གའི་སྣོད་བཅུད་སྲུང་སྐྱོང་འདུ་ཤེས་མངོན་པའི་མཚོན་རྟགས་གསར་པ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད།

ཉེ་ཆར།“ངས”ཀྱིས་མི་སེམས་ལ་སྐུལ་མ་གཏོང་བའི་གཏམ་བཟང་ཞིག་ཐོས་བྱུང་བ་སྟེ།སྐྱེ་དངོས་སྣ་མང་རང་བཞིན་སྲུང་སྐྱོང་དང་སྣོད་བཅུད་ཁོར་ཡུག་གི་སྤུས་ཚད་ལེགས་སུ་གཏོང་བ་སོགས་ཀྱི་ཐད་ནུས་པ་གལ་ཆེན་འདོན་སྤེལ་བྱས་པར་བརྟེན“ངས”དེ་རྒྱལ་ཁབ་རིམ་པའི་རང་བྱུང་སྲུང་སྐྱོང་ཁུལ་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་འདམ་ར་གལ་ཆེན་དུ་རིམ་སྤོར་ཐུབ་རེ་ཡོད་པ་རེད།

དམིགས་ཚད་དེ་མངོན་འགྱུར་བྱ་ཆེད།ལི་ཡན་དང་ཁོང་གི་ལས་རོགས་ཚོས་ནུས་ཤུགས་ཡོད་རྒུས་འདོན་བཞིན་ཡོད།

“ང་ཚོས་ད་དུང་སྣོད་བཅུད་སྲུང་སྐྱོང་དང་ཉམས་གསོའི་ལས་དོན་ལ་མུ་མཐུད་ཤུགས་སྣོན་བརྒྱབ་ནས་ཚན་ཞིབ་ལྟ་ཞིབ་ཚད་ལེན་གྱི་ནུས་པ་ཆེ་རུ་བཏང་སྟེ་འདམ་རའི་བདེ་ཐང་གདེང་འཇོག་དང་བ་ཚྭ་ཅན་གྱི་རྩི་ཤིང་སྐྱེད་སྲིང་སོགས་རྨང་གཞིའི་རིགས་པའི་གཞུང་ལུགས་ཞིབ་འཇུག་ཚན་རིག་དང་མཐུན་པའི་སྒོ་ནས་སྤེལ་ཏེ་འདམ་ར་སྲུང་སྐྱོང་ལ་ལག་རྩལ་གྱི་གཞི་འཛིན་ས་དང་ཚན་རྩལ་གྱི་འདེགས་སྐྱོར་མཁོ་འདོན་བྱེད་པ་དང་ཆབས་ཅིག་སྣ་མང་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་སྣོད་བཅུད་སློབ་གསོའི་བྱེད་སྒོ་སྤེལ་ནས་མི་དེ་བས་མང་བར་འདམ་རའི་སྣོད་བཅུད་ཀྱི་གལ་ཆེའི་རང་བཞིན་ཤེས་རྟོགས་ཐུབ་པ་བྱས་ཏེ་སྣོད་བཅུད་སྲུང་སྐྱོང་གི་རླབས་ཆེན་བྱ་གཞག་ནང་ཐུན་མོང་ཐོག་ཞུགས་ཐུབ་པ་བྱེད་དགོས”།

རླུང་འཇམ་པོ་མཚོ་ངོས་སུ་རྒྱུག་རིམ་བཞིན་གནམ་ས་གཞི་གཅིག་ཏུ་འདྲེས་ནས་དྭངས་ཤིང་གཙང་བའི་གནས་སུ་གྱར་ཡོད།“ངས”ཀྱིས་རེ་བ་ཆེན་པོ་བཅངས་ནས་རྒྱལ་ཁབ་རིམ་པའི་རང་བྱུང་སྲུང་སྐྱོང་ཁུལ་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་འདམ་ར་གལ་ཆེན་དུ་རིམ་སྤོར་བྱེད་པའི་གཟི་བརྗིད་ཀྱི་དུས་སྐབས་རེ་སྒུག་བྱེད་བཞིན་ཡོད།སྐབས་དེ་དུས“ང་”དེ་དེ་བས་བརྟན་པའི་སྣོད་བཅུད་སྲུང་ཡོལ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ནས་མི་དམངས་ཁྲི་སྟོང་མང་པོའི་འཚོ་གནས་བྱ་ཡུལ་སྲུང་སྐྱོང་བྱས་ཏེ་རང་བྱུང་ཁམས་ཀྱི་གསོན་ཤུགས་དེ་ཞི་མཐུན་གྱི་སྣོད་བཅུད་རི་མོ་དེ་ལྟ་བུའི་ཁྲོད་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་གསོ་སྐྱོང་བྱ་རྒྱུ་རེད།