མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་དྲ་བ།
མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་མཚོ་ཤར་གྲོང་ཁྱེརཧོར་གྲོང་ཧོར་རིགས་རང་སྐྱོང་རྫོང་ཏུང་ཀོའུ་ཤང་ཁ་ཙེ་གྲོང་ཚོའི་ཆི་ཧྲེང་མིང་གི་ཁྱིམ་དུ་སྐྱོད་སྐབས་མཛེས་ཤིང་དཀར་ཆ་དོད་པའི་སོ་ཕག་དང་།གཙང་ཞིང་གཙང་སྦྲ་དོད་པའི་ཆུ་འཐེན་སྐྱག་ཟོམ་དང་།གདོང་འཁྲུ་གཞོང་།ཁྲུས་གཞོང་།ཆུ་བསྲོ་ཆས་བཅས་ཆ་ཚང་ཡོད་པས་གསང་སྤྱོད་གཙང་ཞིང་གྲལ་འགྲིག་ལ་བྲོ་བ་གང་ཡང་མེད།
གསང་སྤྱོད་སྒྱུར་བཀོད་ཀྱི་དགེ་མཚན་སྐོར་གླེང་སྐབས།ཆི་ཧྲེང་མིང་གིས་འཛུམ་དམུལ་དམུལ་ངང“དགུན་ཁ་མི་གྲང་།དབྱར་ཁར་དྲི་ངན་མི་བྲོ་བས་ཁང་པའི་ནང་ནས་ཕྱིར་མི་འབུད་ན་གསང་སྤྱོད་ཁང་གི་འཚོ་བ་དང་འདྲ་བར་སྟབས་བདེ་ཡོད”ཅེས་བཤད།ད་ཆཧོར་གྲོང་རྫོང་མི་ཉུང་བ་ཞིག་གི་གྲོང་མིའི་ཁྱིམ་དུ་འཕྲོད་བསྟེན་གསང་སྤྱོད་སྤྱོད་རྒྱུ་བྱུང་བ་དང་གསང་སྤྱོད་ཐབས་ཆག་དེ་རིམ་བཞིན་འདས་ཟིན་པར་གྱུར་ཡོད།
ཉེ་བའི་ལོ་ཤས་རིང་།དགོན་ལུང་རྫོང་གིས་མང་ཚོགས་ཀྱི་འཕྲོད་བསྟེན་ཤེས་དཔལ་འདུ་ཤེས་ཟབ་ཏུ་གཏོང་བ་དང་།འཕྲོད་བསྟེན་ཆ་རྐྱེན་ལེགས་སུ་གཏོང་བ།མི་སྡོད་ཁོར་ཡུག་ལེགས་སུ་གཏོང་བ་བཅས་ནས་འགོ་བཙུགས་ཏེ་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་གསང་སྤྱོད་ཚད་གཞི་དམའ་བ་དང་།འཕྲོད་བསྟེན་ཞན་པ།གྲངས་འབོར་ཉུང་བ།དོ་དམ་མི་འདང་བ།ཁྱབ་ཚུལ་རྙོག་འཛིང་སོགས་ཀྱི་གནད་དོན་ཐག་གཅོད་བྱས་ཏེ“གསང་སྤྱོད་གསར་བརྗེ”དེ་དམངས་འཚོའི་འདུ་འགོད་གལ་ཆེན་དུ་བརྩིས་ནས“འཛུགས་སྐྲུན་ཡག་པོ་དང་བེད་སྤྱོད”དམིགས་ཚད་དུ་བྱས་ཏེ་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་གསང་སྤྱོད་འཛུགས་སྐྲུན་དང་སྒྱུར་བཀོད་ལས་དོན་ལ་ནུས་ཤུགས་ཡོད་རྒུས་སྐུལ་འདེད་བཏང་ནས་རྒྱ་ཆེར་སྤེལ།
གནད་འཕིགས་ལག་བསྟར་དང་།གནས་སྡོད་དང་སྤྱོད་གོ་ཆོད་པ།
“དེ་སྔ་སྲོལ་རྒྱུན་གྱི་གསང་སྤྱོད་ཡིན་པས་སྤྱོད་ཁང་དུ་སྐྱོད་སྐབས་སྟབས་བདེ་པོ་མེད”དེ་སྔ་ཏུང་ཀོའུ་ཤང་ཙན་བྲག་གྲོང་ཚོའི་གྲོང་མི་སུང་ཅུས་ཆིང་གི་ཁྱིམ་དུ“ཤིང་ལེབ་གཅིག་དང་སོ་ཕག་གཉིས”ཀྱིས་བརྩིགས་པའི་གསང་སྤྱོད་ཐབས་ཆག་ཅིག་ཏུ་དབྱར་དུས་སུ་སྣ་གཟེར་རྒྱག་པའི་དྲི་མས་ཁེངས།དགུན་དུས་ལུད་དོང་གི་ངོས་སུ་འཁྱགས་རོམ་ཆགས་ཡོད་པས་གསང་སྤྱོད་ཀྱི་སྐབས་སུ་འདྲེད་སླ་པོ་ཡོད།
“ད་ཆ་གྲོང་ཚོར་གསང་སྤྱོད་སྒྱུར་བཀོད་བྱས་པས་ངའི་ཁྱིམ་དུ་གསང་སྤྱོད་གཙང་མ་སྤྱོད་རྒྱུ་བྱུང་ཡོད”སུང་ཅུས་ཆིང་གིས་གསར་འགོད་པར“གསང་སྤྱོད་ཀྱི་བཙོག་ཆུ་མདོང་དྲ་བརྒྱུད་ནས་བཞུར་བ་དང་ས་འོག་གི་བཙོག་ཆུའི་མདོང་ལམ་བརྒྱུད་ཁང་པའི་རྒྱབ་ཀྱི་གསུམ་ཀེ་ཅན་གྱི་ལུད་རྫིང་དུ་བསྡུས་ནས་ལོགས་སུ་བཀར་ནས་སྙིགས་དོར་བྱས་རྗེས་ཆུ་འབྲིང་འཁོར་རྒྱུག་ངང་སྤྱད་དེ་གསང་སྤྱོད་དང་མེ་ཏོག་ལ་ཆུ་གཏོང་ཆོག་པ་དང་།བཙོག་པ་བསྙལ་ནས་ཟླ་བ་གསུམ་སོང་རྗེས་ཐད་ཀར་ཞིང་ནང་དུ་སྤྲད་དེ་ལུད་ལ་བརྩིས་ནས་སྤྱོད་ཆོག”ཅེས་ངོ་སྤྲོད་བྱས་པ་རེད།
གྲོང་མི་བློ་ཡིད་ཚིམ་པོ་ཡོང་ཆེད།ཏུང་ཀུའུ་ཤང་གིས་གསང་སྤྱོད་སྒྱུར་བཀོད་མ་བྱས་གོང་སློབ་ཚན་འདང་ངེས་ཤིག་བསྒྲུབས་ཡོད།“ང་ཚོའི་གྲོང་ཚོས་གསང་སྤྱོད་སྒྱུར་བཀོད་བྱེད་པའི་བརྒྱུད་རིམ་ནང་གྲོང་མི་ཚོས་རང་ཉིད་ཀྱི་དུད་ཚང་ནང་གི་མི་འབོར་དང་།སྔར་ཡོད་གསང་སྤྱོད་ཀྱི་གྲུབ་ཆ།ལུད་རྫིང་ཆེ་ཆུང་སོགས་ཀྱི་དངོས་ཡོད་གནས་ཚུལ་ལ་གཞིགས་ནས་གསང་སྤྱོད་སྒྱུར་བཀོད་བྱེད་སྟངས་སྟབས་བསྟུན་ངང་གདམ་ག་བྱེད་ཆོག”ཏུང་ཀུའུ་ཤང་ཙན་བྲག་གྲོང་ཚོའི་ཏང་ཀྲི་པུའི་ཧྲུའུ་ཅི་ལི་ལུའུ་པང་གིས་ངོ་སྤྲོད་བྱས།
གསང་སྤྱོད་བསྐྱར་སྐྲུན་གྱི་ཆ་རྐྱེན་མི་འཛོམས་པའི་ཁྱིམ་ཚང་ལ་ཏུང་ཀོའུ་ཤང་གིས་རྨོངས་ཚོད་ཀྱིས་ཆུ་བཤལ་གསང་སྤྱོད་སྒྱུར་བཀོད་བྱས་མེད་པ་དང་།དོང་གཉིས་ཚབ་བརྗེ་རྣམ་པའི་གསང་སྤྱོད་དེ་ཞིང་དུད་མང་པོའི་གདམ་ག་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད།
གདོང་ལུང་ཤང་ཙན་བྲག་གྲོང་ཚོའི་གྲོང་མི་མཱ་པོ་ལིན་གྱི་ཁྱིམ་དུ་སྒོ་རའི་ཟུར་དང་ཉེ་བའི་ཁང་ཆུང་ལ་གསར་འགོད་པས་དོ་སྣང་བྱུང་བར།རྫ་མདོག་གི་ཁང་ཀླད་དང་།འོ་མའི་མདོག་གི་གྱང་།སྐྱ་མདོག་གི་འགོག་ཤིང་བཅས་ཡོད་པ་དང་།རླུང་འབུད་སྦུ་གུ་དཀར་པོ་དེ་ཁང་ཀླད་དུ་ཤར་གཏོང་ཐུབ་པ་དང་།ཙོག་པུར་སྡོད་པའི་དོང་གཉིས་ཀྱང་གཟབ་ནན་ཏན་ཏིག་གིས་བཀབ་ཡོད་པས་དྲི་མ་གང་ཡང་མེད།
“དོང་གཉིས་ཅན་གྱི་གསང་སྤྱོད་ལ་འགོག་ཤིང་ཡོད་པ་དང་།བཙོག་སྐྱོན་ཚང་མ་བཀབ་ཡོད་པ།སྒོ་རའི་ནང་དྲི་ངན་མེད་པ།དུག་སྦྲང་གིས་ཟིང་ཆ་སློང་བ་ཉུང་དུ་ཕྱིན་པ།སྒོ་རའི་ནང་ཡང་གཙང་མར་གྱུར་ཡོད”མཱ་པོ་ལིན་གྱིས་གསར་འགོད་པར་སྲོལ་རྒྱུན་གྱི་གསང་སྤྱོད་རྐྱང་པའི་གསང་སྤྱོད་དང་མི་འདྲ་བར་ད་ཆའི་ས་དོང་གཉིས་བརྗེ་རེས་རྣམ་པའི་འཕྲོད་བསྟེན་གསང་སྤྱོད་ཀྱི་ཕྱོགས་གཅིག་ནས་ཁེབས་གཅོད་བརྒྱབ་ནས་བསྙལ་རྒྱག་པ་དང་ཕྱོགས་གཞན་ཞིག་ནས་མུ་མཐུད་སྤྱོད་ཆོག་ཅེས་བཤད་བྱུང་།“དོང་གཉིས་བརྗེ་རེས་བྱས་ན་གཙང་སྦྲ་ལྡན་ལ་བེད་སྤྱོད་བྱ་རྒྱུར་ཡང་ཤུགས་རྐྱེན་མི་ཐེབས་པ་མ་ཟད།ད་དུང་ས་ཆ་དེ་རང་དུ་སྐྱུར་བསྙལ་བྱས་ནས་ཞིང་ཁྱིམ་གྱི་ལུད་དུ་འགྱུར་ཐུབ”ཅེས་མཱ་པོ་ལིན་གྱིས་བཤད།
གསང་སྤྱོད་ཆུང་ཆུང་།དམངས་འཚོ་ཆེན་པོ།“གསང་སྤྱོད་གསར་བརྗེ”གཏིང་ཟབ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་བསྟུན་ནས་གྲོང་མི་དེ་བས་མང་བར་དམངས་འཚོའི་འདུ་འགོད་དེ་ལས་བྱུང་བའི་སྟབས་བདེ་ལོངས་སུ་སྤྱོད་རྒྱུ་བྱུང་ཡོད།
དགོན་ལུང་རྫོང་གིས་གསང་སྤྱོད་སྒྱུར་བཀོད་ལས་དོན་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་རིང་འཚོ་བའི་སྤུས་ཚད་མཐོ་རུ་གཏོང་རྒྱུ་དམིགས་ཚད་དུ་བྱེད་པ་དང་མང་ཚོགས་ཀྱི་འདོད་བློར་བརྩི་འཇོག་བྱ་རྒྱུ་སྔོན་འགྲོའི་ཆ་རྐྱེན་དུ་བྱེད་པ།གསང་སྤྱོད་སྒྱུར་བཀོད་ཀྱི་སྤུས་ཚད་འགན་ལེན་བྱ་རྒྱུ་རྨང་གཞིར་བྱེད་པ་བཅས་དང་།མང་ཚོགས་ཀྱི་གསང་སྤྱོད་བསྐྱར་སྐྲུན་གྱི་ཧུར་བརྩོན་རང་བཞིན་དང་རང་འགུལ་རང་བཞིན་སྐོང་འཐེན་གང་ལེགས་བྱས་ནས་ཞིང་དུད་ལ་སྐྱོན་བྲལ་ཡ་རབས་ཀྱི་འཚོ་བ་སྐྱེལ་སྟངས་ཤིག་ཆགས་པ་བྱས་ཏེ་གསང་སྤྱོད་སྒྱུར་བཀོད་ཀྱི་རྣམ་པ་བཟང་པོ་ཞིག་གཏོད་དགོས།
ཡུལ་བབ་དང་བསྟུན་ཏེ་དུད་ཚང་རེར་ཐབས་ཇུས་རེ།
དགོན་ལུང་རྫོང་གི་ངོས་ནས་བརྗོད་ན།གྲོང་གསེབ་ཀྱི་གསང་སྤྱོད་སྒྱུར་བཀོད་ལ་དངོས་ཡོད་ཀྱི་འགྲན་སློང་མང་པོ་འཕྲད་ཡོད་པ་སྟེ།མཐོ་གྲང་ས་ཁུལ་གྱི་གསང་སྤྱོད་ལ་དྲོད་སྲུང་བྱེད་ཐབས་འོས་འཚམ་མེད་པ་དང་དགུན་དུས་ཀྱི་མདོང་ལམ་ལ་འཁྱགས་པ་ཐེབས་སླ་བ་དང་གས་སླ་བ་དང་།ས་གཤིས་ཐར་ཐོར་དུ་གནས་པའི་ས་ཁུལ་ཁ་ཤས་སུ་ས་འོག་ཏུ་སྦས་པའི་གཅིན་སྐྱག་འཚོལ་སྡུད་སྒྲིག་ཆས་རྡིབ་པ་དང་རྡིབ་པ་དང་།སྦུག་ལམ་སྦས་གཏིང་ཟབ་པ་དང་དུས་མཇུག་ཏུ་སྲུང་སྐྱོང་མ་གནས་ཆེ་བས་སྦགས་བཙོག་གཙང་སེལ་བྱེད་དཀའ་བ་སོགས་ཀྱི་གནད་དོན་འཕྲད་ཡོད།
2018ལོརཧོར་གྲོང་རྫོང་གིས“གསང་སྤྱོད་གསར་བརྗེའི”ལས་དོན་ལ་བརྒྱུད་རིམ་ལྡན་པའི་ངང་སྐུལ་འདེད་བཏང་བ་དང་མཐོ་གྲང་ལ་དམིགས་པའི་གསང་སྤྱོད་གསར་གཏོད་དང་ལག་ལེན་སྣ་ཚོགས་ཀྱང་དེ་དང་བསྟུན་ནས་བྱུང་བ་རེད།“ཐོག་མར་ང་ཚོའི་ཚོགས་པས་ས་འོག་གི་སྨི་2ཡས་མས་སུ་འགྱིག་ཤོག་བླུགས་སྣོད་སྦས་ནས་ཐལ་བ་ནག་པོ་མཉམ་དུ་གཙང་སེལ་བྱེད་པ་དང་སྒྲིག་སྦྱོར་རྣམ་པའི་གསང་སྤྱོད་སྒྲིག་སྦྱོར་བྱས་ནས་ཆུ་བཤལ་གསང་སྤྱོད་ཁྱབ་གདལ་གཏོང་གི་ཡོད”དགོན་ལུང་རྫོང་ཞིང་ལས་གྲོང་གསེབ་ཅུས་མི་སྡོད་ཁོར་ཡུག་གཞུང་ལས་ཁང་གི་ཀྲུའུ་རེན་ཀྲའོ་ཆིང་ཧྲན་གྱིས་དགུན་དུས་སུ་དར་ཆགས་པའི་མདོང་ལམ་འཛོལ་བ་དང་གས་སླ་བ་མ་ཟད།སྲུང་སྐྱོང་གི་མ་གནས་ཆེ་དྲགས་པ་དང་ཉམས་གསོ་སྟབས་བདེ་མེད་པ་སོགས་ཀྱི་གནད་དོན་ལྷག་ཡོད་པས་གསང་སྤྱོད་སྒྱུར་བཀོད་ལས་དོན་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་ཁག་པོ་ཡོད་ཅེས་བཤད་པ་རེད།
གསང་སྤྱོད་སྒྱུར་བཀོད་རྣམ་གྲངས་ཟམ་མི་ཆད་པར་གཏིང་ཟབ་ཏུ་ཕྱིན་པ་དང་བསྟུན་ནས་རྒྱུན་མཐུད་ཚོད་ལྟ་དང་བརྟག་ཞིབ་བྱས་པ་བརྒྱུད་ཡུལ་བབ་དང་བསྟུན་པའི་གསང་སྤྱོད་སྒྱུར་བཀོད་ཀྱི་བསམ་ཕྱོགས་རིམ་བཞིན་གསལ་པོ་བྱུང་བ་སྟེ།“གྲོང་ཚོ་ཧྲིལ་པོར་སྐུལ་འདེད་དང་གཅིག་སྡུད་ཡུག་སྦྲེལ”གྱི་རྩ་དོན་གཞིར་བཟུང་གྲོང་གསེབ་ཀྱི“གསང་སྤྱོད་གསར་བརྗེ”དང་ས་གནས་དེ་གའི་གནས་ཚུལ་ཟུང་འབྲེལ་བྱས་ཏེ“ཆུ་འཚམ་ན་ཆུ་དང་ཐན་པ་བསྟན་ན་སྐམ་དགོས”ཞེས་པའི་ཕྱོགས་བསྡུས་གསང་སྤྱོད་སྒྱུར་བཀོད་ཀྱི་ཇུས་གཞི་ཞིག་འཚོལ་ཞིབ་བྱས་པ་རེད།
སྦུག་དྲ་འཐུས་སྒོ་ཚང་བའི་གྲོང་ཚོར་ཆུ་འདྲེན་གསང་སྤྱོད་ཆ་ཚང་ཁྱབ་གདལ་གཏོང་རྒྱུ།བཙོག་ཆུ་སྦུག་དྲ་མེད་པའི་ས་ཁུལ་དུ་དུད་ཚང་ཁག་བགོས་ནས་གཙང་སེལ་བྱས་པའི་ཆུའི་གསང་སྤྱོད་བསྐྲུན་དགོས་པ་དཔེར་ན།གསུམ་དྲ་རྣམ་པའི་ལུད་རྫིང་གི་གསང་སྤྱོད་དང་རིམ་པ་མང་བའི་རྡིབ་པའི་གསང་སྤྱོད་གཙང་སེལ་བྱེད་པ་སོགས་ཡིན།ཀླད་རིའི་རི་ཁུལ་དང་།སྡོད་གནས་ཁ་ཐོར་ས་ཁུལ།སྟོད་རྒྱུད་དང་ཆུ་འདྲེན་ཆ་རྐྱེན་མི་འདང་བའི་ས་ཁུལ་དུ་དོང་གཉིས་བརྗེ་རེས་རྣམ་པའི་འཕྲོད་བསྟེན་གསང་སྤྱོད་ཁྱབ་གདལ་གཏོང་དགོས།ཆུའི་གསང་སྤྱོད་སྒྱུར་བཀོད་བྱས་པ་དང་བསྡུར་ན་ཇུས་གཞི་དེས་མཐོ་གྲང་ས་ཁུལ་གྱི་ས་འོག་སྦུག་དྲའི་དཀའ་གནད་ལས་གཡོལ་ཐུབ་པ་མ་ཟད།འཛུགས་སྐྲུན་དང་སྲུང་སྐྱོང་གི་མ་གནས་ཀྱང་དམའ་རུ་ཕྱིན་ཡོད་པ་རེད།
“ངའི་ཁྱིམ་གྱི་གསང་སྤྱོད་ནི་རང་ཉིད་ཀྱིས་སྒྱུར་བཀོད་བྱས་པ་ཞིག་ཡིན་པས་སྤྱོད་སྐབས་གཙང་ལ་གཙང་སྦྲ་ལྡན་པ་ཞིག་ཡོད”ལི་ལུའུ་པང་གིས་བསྐྱར་སྐྲུན་ཐདཧོར་གྲོང་རྫོང་གིས་གཅིག་གྱུར་འཛུགས་སྐྲུན་དང་རང་བསྐྲུན་གྱི་བྱེད་ཐབས་གཉིས་ཁ་གསལ་བཟོས་ནས“སྡོད་ཁང་གཅིག་ལ་གསང་སྤྱོད་གཅིག་དང་དུད་ཚང་རེར་ཐབས་ཇུས་གཅིག”ལག་བསྟར་བྱས་ཏེ་ཚན་རིག་དང་མཐུན་པའི་སྒོ་ནས་གསང་སྤྱོད་སྒྱུར་བཀོད་བྱེད་སྟངས་ལུགས་མཐུན་ངང་གདམ་ག་བྱས་ཡོད།དེའི་ནང་གཅིག་གྱུར་འཛུགས་སྐྲུན་ནི་གྲོང་རྡལ་གྲོང་ཚོས་ཨར་ལས་རུ་ཁག་སྒྲིག་འཛུགས་བྱས་ནས་གཅིག་གྱུར་ཐོག་ཨར་ལས་བྱེད་པ་དང་།རང་ཉིད་ཀྱིས་གསང་སྤྱོད་སྒྱུར་བཀོད་དུད་ཚང་གིས་མི་བཙལ་ནས་ཨར་ལས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད།རང་གིས་བསྐྲུན་པའི་ཆ་ཤས་དེ་གནས་ཡུལ་གྱི་ཁྱབ་ཚུལ་དང་།གདམ་ག་བྱེད་པའི་སྣ་ཁ།ལས་གྲྭ་རྙོག་འཛིང་ཆེ་བ་བཅས་ལ་གཞིགས་ནས་ཆུ་སྤྱོད་གསང་སྤྱོད་རེར་ཁ་གསབ་སྒོར་4200ལས་མི་བརྒལ་བ་དང་།དོང་གཉིས་བརྗེ་རེས་རྣམ་པའི་གསང་སྤྱོད་ཁ་གསབ་སྒོར་3800ལས་མི་བརྒལ་བར་གསང་སྤྱོད་སྒྱུར་བཀོད་ཀྱི་སྤུས་ཚད་འགན་ལེན་ཐུབ་པ་མ་ཟད།གྲོང་མིའི་ཧུར་སེམས་ཀྱང་སྐུལ་སློང་གང་ལེགས་ཐུབ་ཡོད་པ་རེད།
2024ལོའི་ལོ་མཇུག་བརཧོར་གྲོང་རྫོང་གིས་གྲོང་གསེབ་ཀྱི“གསང་སྤྱོད་གསར་བརྗེའི”མ་དངུལ་སྒོར་ཁྲི་893.4བཏང་ནས་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་དུད་ཚང་གི་གསང་སྤྱོད་2288གསར་སྐྲུན་དང་བཅོས་སྒྲིག་བྱས་པའི་ནང་1229གསར་སྐྲུན་བྱས་པ་དང་གནད་དོན་1059བཅོས་སྒྲིག་བྱས་ཡོད།2013ལོ་ནས་2024ལོའི་ལོ་མཇུག་བར་རྫོང་ཡོངས་སུ་རིམ་རྩིས་བྱས་ན་དུད་ཚང་442437ཡི་གསང་སྤྱོད་བསྐྲུན་ཡོད་པ་རེད།
འཛུགས་སྐྲུན་དང་དོ་དམ་གལ་ཆེ་མཉམ་འཛིན་དང་ཕུགས་ཕན་བཅོས་སྐྱོང་།
འཛུགས་སྐྲུན་ཡག་པོ་བྱེད་པ་ཕུད་དེ་བས་དོ་དམ་ཡག་པོ་བྱེད་དགོས་པ་དང་གསང་སྤྱོད་སྒྱུར་བཀོད་བྱེད་པའི་“རྗེས་ཀྱི་རྩོམ་ཡིག་ཕྱེད་ཀ”ཡག་པོ་སྒྲུབ་རྒྱུ་ནི་གལ་འགངས་ཤིན་ཏུ་ཆེན་པོ་ཞིག་རེད།དགོན་ལུང་རྫོང་གིས“འཛུགས་སྐྲུན་གསུམ་དང་ལས་བགོས་དོ་དམ་བདུན”གྱི་འདུ་ཤེས་ལག་བསྟར་མཐར་ཕྱིན་བྱས་ནས་དུས་མཇུག་གི་དོ་དམ་སྲུང་སྐྱོང་དེ་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་གསང་སྤྱོད་སྒྱུར་བཀོད་ལས་དོན་གྱི་འགག་རྩའི་ས་ཚིགས་དང་རྣམ་གྲངས་སྣུར་སྲིང་བྱ་རྒྱུར་བརྩིས་ཡོད།
ནན་མོན་འགག་གྲོང་རྡལ་ཞ་ཁོའུ་གྲོང་ཚོའི་གྲོང་མི་ཧྲེན་ཡོན་ཁྱིམ་ཚང་དུ་སྐྱོད་སྐབས་ཧྲེན་ཡོན་ཁྲེང་གིས་ཁོང་གི“སྣོད་བཅུད་འཁོར་རྒྱུག་མ་ལག”ལ་བདག་གཉེར་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་དང་།ཁོང་གིས་བྱང་ཆུབ་པའི་སྒོ་ནས་དོང་གཉིས་ཀྱི་ཚབ་བྱེད་པའི་གསང་སྤྱོད་ཀྱི་པང་ལེབ་ཕྱེ་བ་དང་།ལྕགས་ཁེམ་གྱིས་དེའི་ནང་གི་ཁམ་མདོག་གི་མཉམ་བསྲེས་རྫས་སློག་པ་དང་།བཙོག་པ་དང་རྩི་ཤིང་གི་ཐལ་བ།སོག་མ་བཅས་རིམ་པ་བཞིན་སྡེབ་ནས་བསྙལ་བཞིན་ཡོད་པ་རེད།
“དོང་གཉིས་ཚབ་བརྗེ་རྣམ་པའི་གསང་སྤྱོད་ཀྱི་གཅིན་སྐྱག་སྐྱུར་བསྙལ་བྱས་ནས་ལོ་ཕྱེད་སོང་རྗེས་སླར་ཡང་ཞིང་ནང་དུ་བསྐྱར་དུ་སྤྱོད་ཆོག་གི་ཡོད”ཧྲེན་ཡོན་ཁྲེང་གིས“ཞིང་ནང་དུ་ཞིང་ཁྱིམ་གྱི་ལུད་སྤྱད་པས་ཞིང་སྨན་སྤྱིར་ན་རྒྱག་གི་མེད།ངའི་ཁྱིམ་དུ་སུར་པན་དང་སྔོ་ཚལ་བཏབ་པར་དགའ་བསུ་ཆེན་པོ་ཐོབ་ཀྱི་འདུག”ཅེས་བཤད།
བཙོག་གཅིན་གཙང་སེལ་བྱེད་པའི་ཐདཧོར་གྲོང་རྫོང་ལའང་སྣ་མང་ཅན་གྱི་ལྕི་བ་དང་བྱ་བྲུན་གཙང་སེལ་བྱེད་སྟངས་ཤིག་ཆགས་ཡོད་པ་སྟེ།གྲོང་ཚོ་ཉུང་ཤས་ཀྱིས་མདོང་ལམ་འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་བཙོག་པ་གཙང་སེལ་གྱི་མཐའ་སྣེ་བཏིང་བ་དང་།གྲོང་ཚོ་མང་ཆེ་བས་ཞིང་དུད་དང་མཉམ་ལས་ཁང་སོགས་ཀྱིས་གཅིན་སྐྱག་དེ་སྐྱེ་ལྡན་ལུད་སྤྱོད་པའམ་ཡང་ན་ལུད་རྫས་ཅན་དུ་བརྩིས་ནས་ས་ཆ་དེ་གར་གཙང་སེལ་བྱས་ཏེ་ཐོན་ལས་འཕེལ་རྒྱས་དང་ཁོར་ཡུག་ལེགས་སུ་གཏོང་རྒྱུར་དུས་མཉམ་དུ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་རྒྱུ་རེད།
བཙོག་གཅིན་གཙང་སེལ་སྒྲིག་བཀོད་ཀྱི་ཕུགས་ཕན་འཁོར་སྐྱོད་འགན་ལེན་བྱ་ཆེད།དགོན་ལུང་རྫོང་གིས“གསང་སྤྱོད་ཀྱི་ཡོ་བྱད་ལ་སྐྱོན་ཤོར་ནས་ཞིག་གསོ་བྱེད་མཁན་ཡོད་པ་དང་།ལུད་ཁུས་ཁེངས་ནས་འཐེན་རྗེས་ཕན་ནུས་ཐོན་པ”ཚད་གཞིར་བྱས་ཏེ་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་གསང་སྤྱོད་སྒྱུར་བཀོད་ཐད་ཐོན་པའི་གནས་ཚུལ་གསར་པ་དང་གནད་དོན་གསར་པར་དབྱེ་ཞིབ་དང་ཞིབ་འཇུག་ནན་ཏན་བྱས་ནས་བཙོག་གཅིན་གནོད་མེད་ཅན་གྱི་ཐག་གཅོད་དང་ཐོན་ཁུངས་ཅན་གྱི་བེད་སྤྱོད་སྒྲིག་བཀོད་འཐུས་སྒོ་ཚང་དུ་བཏང་ཡོད།
དེ་དང་ཆབས་ཅིགཧོར་གྲོང་རྫོང་གིས་ལམ་ལུགས་ཡོད་པ་དང་།ཚད་གཞི་ཡོད་པ།དཔུང་ཁག་ཡོད་པ།མ་དངུལ་ཡོད་པ།ལྟ་སྐུལ་ཡོད་པ་བཅས་ཀྱི“ཡོད་པ་ལྔའི”ཕུགས་ཕན་དོ་དམ་སྲུང་སྐྱོང་ལམ་སྲོལ་འཛུགས་པ་དང་འཐུས་སྒོ་ཚང་དུ་བཏང་ནས“འཛུགས་སྐྲུན་དང་།དོ་དམ།བེད་སྤྱོད”བཅས་འབྲེལ་མཐུད་ནུས་ལྡན་བྱས་ཏེ་གསང་སྤྱོད་ཡུན་རིང་སྤྱོད་ཐུབ་པ་དང་མང་ཚོགས་ལ་ཡུན་རིང་ཕན་པ་ཐོབ་པའི་འགན་ལེན་བྱས་པ་རེད།
ནན་མོན་འགག་གྲོང་རྡལ་ཞ་ཁོའུ་གྲོང་ཚོར་གྲོང་ཚོའི་ཏང་ཀྲི་པུའི་ཧྲུའུ་ཅི་ཆོན་གོ་ཁྲེང་གིས་གྲོང་ཚོ“ཨུ་ལྷན་གཉིས”ཀྱི་སྣེ་ཁྲིད་དེ་དུད་ཚང་རེ་རེ་བཞིན་གསང་སྤྱོད་སྒྱུར་བཀོད་ཀྱི་གྲུབ་འབྲས་ལ་ཞིབ་བཤེར་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་རེད།“ང་ཚོས་དུད་ཚང་ཚང་མར་ངེས་པར་དུ་འཇུག་དགོས་པ་དང་།གསང་སྤྱོད་ཚང་མར་ངེས་པར་དུ་ལྟ་དགོས་པ།དུད་ཚང་ཚང་མས་ངེས་པར་དུ་འདྲི་རྩད་བྱེད་དགོས་པ་བཅས་མཐའ་འཁྱོངས་བྱས་ནས་གསང་སྤྱོད་སྒྱུར་བཀོད་ཀྱི་ལག་རྩལ་ཚད་གཞི་དང་བསྡུར་ནས་ས་གནས་ས་ཐོག་ཏུ་ཞིབ་བཤེར་བྱེད་ཀྱི་ཡོད”ཆོན་གོ་ཁྲེང་གིས་གསར་འགོད་པར་གསང་སྤྱོད་འཁོར་སྐྱོད་སྲུང་སྐྱོང་དང་གྲོང་མིའི་བེད་སྤྱོད་གནས་ཚུལ་ལ་ས་གནས་ས་ཐོག་ཏུ་ཞིབ་དཔྱད་བྱས་ནས་ཞིང་དུད་རང་གིས་བེད་སྤྱོད་དང་སྲུང་སྐྱོང་བྱེད་པའི་འགན་འཁྲི་དོན་འཁྱོལ་བྱས་ཏེ་གསང་སྤྱོད་ཡུན་རིང་འཁོར་སྐྱོད་ཐུབ་པའི་འགན་ལེན་བྱས་ཡོད།“ང་ཚོས་སྤུས་ཚད་ལས་འགན་ཨང་དང་པོར་བརྩིས་ནས་གཅིག་བསྐྲུན་ནས་གཅིག་བེད་སྤྱོད་ཐུབ་པ་བྱས་ཏེ་རྒྱ་ཆེའི་མང་ཚོགས་ལ་དེའི་ཁྲོད་ནས་ཕན་པ་ཐོབ་པ་བྱ་རྒྱུ་ཡིན”ཅེས་ཆོན་གོ་ཁྲེང་གིས་བཤད།
“ང་ཚོས་ད་དུང་གསང་སྤྱོད་སྒྱུར་བཀོད་དྲིལ་བསྒྲགས་དང་།ལག་རྩལ་གསོ་སྦྱོང་།བདེ་ཐང་སློབ་གསོ་སོགས་ཀྱི་རྣམ་པ་བརྒྱུད་ཚན་རིག་དང་མཐུན་པའི་སྒོ་ནས་འཕྲོད་བསྟེན་གསང་སྤྱོད་སྲུང་སྐྱོང་དང་དོ་དམ་བྱས་ཏེ་གྲོང་མི་ཚོར་ཡ་རབས་གསང་སྤྱོད་ཀྱི་གོམས་གཤིས་བཟང་པོ་ཞིག་འཇགས་སུ་འཇུག་རྒྱུ་ཡིན”ཆོན་གོ་ཁྲེང་གིས་ཞ་ཁོའུ་གྲོང་ཚོས་སྐུལ་སློང་ཚོགས་འདུ་དང་།མང་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་འདུ།དུད་ཚང་དུ་བསྐྱོད་ནས་འཚམས་འདྲི་བྱེད་པ་སོགས་ཀྱི་བྱེད་ཐབས་སྣ་ཚོགས་བརྒྱུད་ཞིང་དུད་ལ་གསང་སྤྱོད་གཙང་སྦྲ་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱ་རྒྱུར་ཁྲིད་སྟོན་བྱས་ཏེ“གསང་སྤྱོད་ལེགས་བཅོས་ཡག་པོ་དང་མང་ཚོགས་ཀྱིས་བེད་སྤྱོད་ཡག་པོ་བྱེད་ཐུབ་པ”བྱས་ནས་མང་ཚོགས་ཀྱི་རང་རྟོགས་འདུ་ཤེས་དང་འཕྲོད་བསྟེན་འདུ་ཤེས་གཅིག་གྱུར་དངོས་འབྲེལ་ཡོང་བ་བྱས་ཡོད།
“ཐོན་རྫས་ཀྱི་སྤུས་ཚད་འགག་སྒོ་དང་།ཨར་ལས་སྤུས་ཚད་ཀྱི་འགག་སྒོ།མང་ཚོགས་ཀྱི་བློ་ཡིད་ཚིམ་ཚད་བཅས་ནན་པོ་བསྲུངས་ནས་ཚད་གཞི་དང་ཚད་ལྡན་གཞིར་བཟུང་གསང་སྤྱོད་སྒྱུར་བཀོད་ནན་པོ་བྱེད་པ་དང་བརྒྱུད་རིམ་ཧྲིལ་པོར་ལྟ་སྐུལ་དོ་དམ་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་བཏང་སྟེ་ཞིང་པ་ཚོས་སྤྱོད་འདོད་པ་དང་།སྤྱོད་ཤེས་པ།སྤྱོད་ཐུབ་པ།ཡུན་རིང་སྤྱོད་ཐུབ་པ་བཅས་ཀྱི་འགན་ལེན་བྱེད་དགོས”ཅེས་ཀྲའོ་ཆིང་ཧྲན་གྱིས་བཤད།ད་ཆ་ཧོར་གྲོང་རྫོང་གི་འཕྲོད་བསྟེན་གསང་སྤྱོད་ཅིག་གིས་མི་སྡོད་ཁོར་ཡུག་ལེགས་སུ་ཕྱིན་པ་མ་ཟད།གྲོང་གསེབ་དར་རྒྱས་ཀྱི་གསོན་ཉམས་དོད་པའི་འགྲེལ་བཤད་ཅིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད།
