མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་དྲ་བ།
མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་འདི་ཉིད་འཛམ་གླིང་གི་ཡང་རྩེར་གནས་པ་དང་གཙང་གསུམ་ཆུ་འགོར་ཁྱབ་ཅིང་།ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ས་ཁོངས་ཁོར་ཡུག་ལས་མཚོ་སྔོན་གྱི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་རང་བྱུང་གི་ངོ་མཚར་དང་ས་གཤིས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཞིག་ཆགས་ནས་དེ་ཉིད་རྒྱལ་ཡོངས་དང་ཐ་ན་གོ་ལ་ཧྲིལ་པོའི་གལ་འགངས་ཤིན་ཏུ་ཆེ་བའི་སྣོད་བཅུད་སྲུང་ཡོལ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ནས“ཀྲུང་ཧྭའི་ཆུ་གསོག་མཐོ་ལྕོག”ཅེས་པའི་མཚན་སྙན་ཐོབ་ཡོད།
མཚོ་སྔོན་དང་སྣོད་བཅུད་ཕན་ཚུན་གྲུབ་འབྲས་ཐོབ་པ་དེས་འཁྱགས་རོམ་གྱི་གངས་རི་དང་།ནགས་ཚལ་གྱི་སྤང་ལྗོངས།མཚེའུ་དང་འདམ་ར།བདག་ཏུ་མ་བཟུང་བའི་སྲོག་ཆགས་བཅས་དེ་གར་ཞི་མཐུན་མཉམ་གནས་ཐུབ་པ་བྱུང་ཡོད།ཀྲུང་གོའི་སྣོད་བཅུད་ཀྱི་མཆོག་ནོར་དེ་དག་གིས་ཐུན་མོང་ཐོག“རི་རྫོང་གི་ཆུ་འགོ་མཛེས་སྡུག་ལྡན་པའི་མཚོ་སྔོན”ཞེས་པའི་སྐད་གྲགས་ཁྱབ་པར་བྱས་ཡོད།
མི་རྣམས་ཀྱི་སེམས་ནང་གི་དྭངས་གཙང་ལ་ཡིད་སྨོན་བྱེད་པའི་སྐྲག་སྣང་དེས་མཐར་མཚོ་སྔོན་དུ་བསྐྱོད་པའི་འགྲུལ་བཞུད་ལམ་བུར་བསྐྱོད་དེ་སྔོ་ཞིང་དྭངས་པའི་རི་ཀླུང་ཁྲོད་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྣོད་བཅུད་ཡུལ་སྐོར་བྱ་ཡུལ་གྱི་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་ཡིད་དབང་འཕྲོག་ཤུགས་ཉམས་སུ་མྱོང་བཞིན་ཡོད།
གཙང་གསུམ་མཛེས་ལྗོངས་ཀྱི་རི་མོ་འགྲེམས་སྟོན་བྱས་ནས་སྣོད་བཅུད་སྲུང་ཡོལ་གྱིས་ཡུལ་སྐོར་བ་མང་པོ་ཡོང་བ།
མཚོ་སྔོན་ནི་ཀྲུང་གོའི་མངའ་ཁོངས་ཀྱི་སྣོད་བཅུད་གལ་ཆེན་ཞིག་ཡིན་པ་དང་གངས་འཁྱག་བཞུར་བ་དང་ཆུ་བོ་མང་པོ་ཞིག་ས་གཞི་ཆེན་པོར་འཕྲེད་གཞུང་དུ་འདྲེས་ནས་འབྲི་ཆུ་དང་།རྨ་ཆུ།རྫ་ཆུ་བཅས་ཀྱི་ཆུ་འགོ་སྐྱེས་པས་དེ་བས་བརྗིད་ཉམས་ལྡན་པར་གྱུར་ཡོད།
གཙང་གསུམ་ཆུ་འགོ་ནི་མཚོ་སྔོན་གྱི་སྣོད་བཅུད་མིང་བྱང་ཞིག་ཡིན་ལ་མཚོ་སྔོན་གྱིས་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྣོད་བཅུད་ཡུལ་སྐོར་དམིགས་ས་གཏོད་རྒྱུར་སྐད་གྲགས་ཆེན་པོ་ཐོབ་ཡོད།ད་ཆ་གཙང་གསུམ་ཆུ་འགོ་དེ་ཀྲུང་གོའི་ཁག་དང་པོ་དང་རྒྱལ་ཡོངས་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་སྤྱི་གླིང་ཆེ་ཤོས་སུ་གྱུར་པ་དང་།འཛམ་གླིང་རང་བྱུང་ཤུལ་བཞག་ཐོན་ཡུལ་ཁུ་ཤི་རི་ཡིས་གཙོད་སོགས་བདག་ཏུ་མ་བཟུང་བའི་སྲོག་ཆགས་འཚོ་གནས་བྱེད་པར་ཁོར་ཡུག་བཟང་པོ་ཞིག་བསྐྲུན་ཡོད།
གཙང་གསུམ་ཆུ་འགོའི་རྫ་ཆུའི་རྒྱུག་ཁུལ།
མི་རྣམས་གཙང་གསུམ་ཆུ་འགོར་ཡིད་སྨོན་བྱེད་པའི་དབང་གིས་མཚོ་སྔོན་དུ་ཡོང་བ་དང་མཚོ་སྔོན་གྱིས་གཙང་གསུམ་ཆུ་འགོ་དང་།མཚོ་སྔོན་པོ།མདོ་ལ་རིང་མོ།དྭངས་གཙང་རྨ་ཆུ་སོགས་འཛམ་གླིང་རིམ་པའི་སྣོད་བཅུད་ཡུལ་སྐོར་ཐོན་ཁུངས་སྤུས་རྟགས་གཙོ་གནད་ཐོག་གཏོད་བཞིན་ཡོད་པ་རེད།
འདི་ལོའི“ལྔ་གཅིག”མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་ཟི་ལིང་གྲོང་ཁྱེར་གྲོང་བྱང་ཆུས་སུ་རིག་གནས་ཡུལ་སྐོར་ཁྲོམ་གཞུང་གི་གཟིག་ཁྲོམ་གཞུང་དུ་བཀྲག་མདངས་འཚེར་བཞིན་ཡོད་པ་རེད།“དེ་ལྟ་བུའི་དྲ་བ་བཙན་རྒྱུག་གིས་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་རིམ་པ་དང་པོའི་སྲུང་སྐྱོང་སྲོག་ཆགས་དང་འབྲེལ་བ་དམ་ཟབ་ཡོད་པས་མཚོ་སྔོན་གྱི་སྣོད་བཅུད་སྲུང་སྐྱོང་གི་གྲུབ་འབྲས་མངོན་པ་མ་ཟད།རིག་གནས་ཡུལ་སྐོར་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་གསོན་ཤུགས་ཀྱང་ཚོར་ཐུབ”ཟི་ལིང་གི་གྲོང་མི་ལི་ཡན་གྱིས་སེམས་འགུལ་ཆེན་པོ་ཐེབས་བཞིན་ཡོད།
ཕྱོགས་གཞན་ཞིག་གི་ཟི་ལིང་གི་བདག་ཏུ་མ་བཟུང་བའི་སྲོག་ཆགས་གླིང་དུ་གཟིག་ཁང་དེ་འཁྲུག་ཆ་དོད་ཤོས་ཀྱི་འགག་སྒོ་རྒྱག་ཡུལ་དུ་གྱུར་ནས་ཞིང་ཆེན་ཕྱི་ནང་གི་ཡུལ་སྐོར་བས་གསའ་དང་མཉམ་དུ་པར་བརྒྱབ་པ་རེད།ལིའུ་དབྱི་ལིང་ཆེད་མངགས་སི་ཁྲོན་ནས་གསའ་ལ་ལྟ་བར་ཡོང་བ་དང་།“མཚོ་སྔོན་གྱི་རང་བྱུང་སྣོད་བཅུད་ནི་དངོས་གནས་གནམ་ས་མཛེས་སྡུག་ལྡན་པ་ཞིག་ཡིན་པས་ད་ཐེངས་ཀྱི་ཡུལ་སྐོར་ནི་དོན་མེད་ཅིག་རེད”ཅེས་མྱོང་ཚོར་ཟབ་མོ་བྱུང་།
མཚོ་སྔོན་དུ་སྣོད་བཅུད་ཁོ་ན་ཙམ་མ་ཡིན་པར་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་དུ་ཁྱབ་པ་དང་སྣོད་བཅུད་སྔོན་ལ་འཇོག་པ་དང་ལྗང་མདོག་འཕེལ་རྒྱས་མཐའ་འཁྱོངས་བྱ་རྒྱུ་དེ་ཞིང་ཆེན་ཡོངས་ཀྱི་རྒྱ་ཁྱབ་ཀྱི་ཐུན་མོང་ངོས་འཛིན་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད།ཞིང་ཆེན་ལྟེ་བའི་གྲོང་ཁྱེར་ཡིན་པའི་ཟི་ལིང་ནི“གསའ་ཡི་གྲོང་ཁྱེར”གཏོད་རྒྱུ་ནི་སྣོད་བཅུད་དང་ཡུལ་སྐོར་མཉམ་འདྲེས་ཡག་པོ་བྱེད་པ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་དེའི་རྒྱབ་ཏུ་གསའ་དང་ཡང་ན་བདག་ཏུ་མ་བཟུང་བའི་སྲོག་ཆགས་སྐྱོབ་པའི་ལག་རྩལ་ཞིབ་འཇུག་དང་འགག་སྒྲོལ་བྱས་པ་ཞིག་རེད།ད་ཆ་མཚོ་སྔོན་དུ་ལྟ་ཞིབ་ཚད་ལེན་བྱས་པའི་ནང་གསའ་1200ཟིན་པ་དང་ཞིང་ཆེན་དེ་ཡོངས་ཀྱི་གྲོང་ཁྱེར་དང་ཁུལ་8ཚང་མར་ཁྱབ་ཡོད་པ་རེད།
དེ་ནས་མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་མཚོ་ནུབ་སོག་རིགས་བོད་རིགས་རང་སྐྱོང་ཁུལ་དུ་བསྐྱོད་སྐབས་རི་བོ་ཧེ་ཏུའུ་ཡིས་རང་བྱུང་མཛེས་ལྗོངས་ལ་བརྟེན་ནས་དྲ་ཐོག་ཏུ་སྐོར་བ་ཡང་ཡང་བརྒྱབ་པ་རེད།མཛེས་སྡུག་ལྡན་པའི་རང་བྱུང་མཛེས་ལྗོངས་དེ་མི་རྣམས་ཀྱིས་ངེས་པར་དུ་འདེམས་དགོས་པའི་ཡུལ་སྐོར་བྱ་ཡུལ་དུ་གྱུར་པ་དང་།ཁྲའེ་ཏན་ཧྥེ་མཚེའུ་དང་།ཁམས་ར།ཚ་རྔ་འགག་དང་།ལ་ལྗིད་རི་བོ།མདོ་ལ་རིང་མོའི་རྩྭ་ཐང་སོགས་ལ་མི་ཚོགས་ཀྱིས་ཀྱང་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་བཞུར་རྒྱུན་བཏོད་དེ་མཛེས་སྡུག་ལྡན་པའི་མཚོ་སྔོན་གྱི་མིང་བྱང་དེ་བས་མཛེས་སྡུག་ལྡན་པ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད།སྣོད་བཅུད་ཡུལ་སྐོར་གྱིས་གནད་གཅིག་ལ་བརྟེན་ནས་ས་ཁོངས་ཧྲིལ་པོར་སྐུལ་འདེད་བཏང་སྟེ་ཞབས་ཞུའི་ལས་རིགས་གཙོ་བོར་བྱེད་པའི་ཐོན་ལས་གསུམ་པ་དབྱར་མཚོ་རྒྱས་པ་ལྟར་འཕེལ་རྒྱས་འགྲོ་རྒྱུར་སྐུལ་ཁྲིད་བྱས་ནས“སྔོ་ཞིང་དྭངས་བའི་རི་ཆུ་ནི་གསེར་རི་དངུལ་རི་ཡིན་”ཞེས་པ་དེ་ཡུན་གཏན་གྱི་བརྟན་སྲུང་དང་བྱ་སྤྱོད་དུ་གྱུར་ཡོད་པ་རེད།
སྔོ་ལྗང་བྱེ་མ་འཐག་ནས་ལྗང་མདོག་ཁེ་སྤོགས་ཀྱིས་དམངས་ལ་ཕན་པ་ཐོབ་པ།
མཚོ་སྔོན་པོའི་བྱེ་མ་རྔ་རྡུང་།
“ཀྲུང་གོའི་མཚོ་མཛེས་ཤོས་ལྔ”ཡི་ཨང་དང་པོར་སླེབས་པའི་མཚོ་སྔོན་པོར་འཐབ་ཇུས་ཀྱི“ཁེ་བཟང”ཐེངས་རེ་རེའི་ཁྲོད་རིམ་པ་མང་དུ་ཕྱིན་ཡོད།
མཚོ་སྔོན་པོའི་འགྲམ་དུ་གནས་པའི་མཚོ་བྱང་བོད་རིགས་རང་སྐྱོང་ཁུལ་ཧེ་ཡན་རྫོང་གིས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པའི་ལྗང་མདོག་ཐོན་ཁུངས་ལ་བརྟེན་ནས་སྣོད་བཅུད་ཁོར་ཡུག་ཆུ་ཚད་མཐོ་བའི་སྲུང་སྐྱོང་དང་སྤུས་ཚད་མཐོ་བའི་འཕེལ་རྒྱས་དོ་སྙོམས་ཁྲོད་ཀྱི་གནད་དོན་ཐག་གཅོད་བྱས་ཏེ་རྩེ་རིམ་བཀོད་སྒྲིག་ལ་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་པ་དང་ཐོན་ཁུངས་ཀྱི་ཁྱད་ཆོས་ལ་དམིགས་ནས་སྣོད་བཅུད་སྲུང་སྐྱོང་གི་“སྣོན་རྩིས་”དང་སྒྱུར་བཅོས་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་“སྒྱུར་ཐབས”ཡག་པོ་བྱས་ཏེ་ཡུལ་བབ་དང་བསྟུན་ནས་ཞིང་འབྲེལ་ཞིང་ཁྲིད་ལམ་སྲོལ་བཙུགས་ཏེ་མི་སེར་ལ་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་གྲུབ་འབྲས་ལོངས་སྤྱོད་ཏན་ཏིག་ཐུབ་པ་བྱས་པ་དང་འབྲེལ་དེའི་ཁྲོད་ནས་ཕན་པ་ཐོབ་པ་བྱས་པ་རེད།མཚོ་སྔོན་པོའི་ཤར་ངོགས་སུ་གནས་པ་དང་དྭངས་ཤིང་གཙང་བའི་ཆུ་ཀླུང་གསུམ་གྱི་གསེར་མཚོའི་ཁྲོད་དུ་གནས་པ་དང་།ཅིན་ཧྲ་དབན་ཀོན་མཛེས་ལྗོངས་ཁུལ་གྱིས་དམིགས་བསལ་གྱི་མཚོ་སྐོར་བྱེ་ཐང་གི་མཛེས་ལྗོངས་ཐོན་ཁུངས་ལ་བརྟེན་ནས་སྣོད་བཅུད་ཡུལ་སྐོར་འཕེལ་རྒྱས་བཏང་ཡོད།“ལས་ཞུགས་ཀྱི་སྐུལ་ཁྲིད་རྣམ་པ་དང་།ལས་རྣམ་ཞུགས་པ།ཐོན་རྫས་ཕྱིར་ཚོང་རྣམ་པ།རྒྱུ་ནོར་གྱི་ཁེ་སྤོགས་རྣམ་པ་བཅས་བརྒྱུད་ཞིང་འབྲེལ་དང་ཞིང་ལས་ལ་སྣེ་ཁྲིད་བྱེད་པའི་ལམ་སྲོལ་ཟབ་ཏུ་བཏང་ནས་ཞིང་འབྲོག་མང་ཚོགས་ལ་འབབ་འཕར་ཡོང་རྒྱུར་སྐུལ་འདེད་བཏང་ཡོད”ཅེས་མཚོ་སྔོན་ཧའེ་ཡན་གྲོང་ཁྱེར་འཛུགས་སྐྲུན་མ་འཇོག་གསར་སྤེལ་ཚད་ཡོད་ཀུང་སིའི་འགན་འཁུར་བས་ངོ་སྤྲོད་བྱས།
རྒྱ་ཆེའི་མཚོ་སྐོར་མང་ཚོགས་ཀྱི་ངོས་ནས་བརྗོད་ན།ཁོར་ཡུག་བཟང་པོར་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་གོ་སྐབས་དེ་བས་མང་བ་ཐོབ་ཡོད།ཡོང་འབབ་གྲུབ་ཚུལ་ལ་འགྱུར་ལྡོག་མངོན་གསལ་བྱུང་བ་དང་།ཚང་མའི་འདུ་ཤེས་དང་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་བསམ་ཕྱོགས་ཀྱང་རིམ་བཞིན་འགྱུར་ལྡོག་བྱུང་ཡོད།རི་ཆུའི་ཐོན་ཁུངས་དེ་དཔལ་འབྱོར་གྱི་ཕན་འབྲས་སུ་འགྱུར་བཞིན་ཡོད་པ་དང་།ཐོན་ལས་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བར་ཐད་ཀར་དཔལ་འབྱོར་གྱི་ཡོང་འབབ་ཕུད།ཚད་ངེས་ཅན་ཞིག་གི་ཐོག་ནས་མཐའ་འཁོར་གྱི་བཟའ་བཏུང་དང་ཞག་སྡོད་སོགས་ཀྱི་ལས་རྣམ་ཡང་འཁྲུག་ཆ་དོད་པོ་ཡོད།
འབྲོག་པའི་ཆུ་འགོའི་བུམ་པ་མགྲོན་ཁང་ནི་མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་མཚོ་ལྷོ་བོད་རིགས་རང་སྐྱོང་ཁུལ་རྟ་ནག་མ་གྲོང་རྡལ་བུམ་པ་གྲོང་ཚོའི་མཉམ་སྡེབ་ཐོན་ལས་ཤིག་ཡིན་པ་དང་མཚོ་སྔོན་པོ་དང་བར་ཐག་སྤྱི་ལེ་4ལས་མེད།དངུལ་པ་གྲོང་ཚོའི་ཏང་ཀྲི་པུའི་ཧྲུའུ་ཅི་གྲོང་ཚོ་ཨུ་ལྷན་གྱི་ཀྲུའུ་རེན་རྡོ་རྗེ་ཚེ་རིང་གིས་གསར་འགོད་པར་གྲོང་ཚོའི་མཉམ་སྡེབ་ཐོན་ལས་ཤིག་ཡིན་པའི་ངོས་ནས་2019ལོའི་ཟླ་6པར་ཕྱོགས་གསུམ་པས་གཉེར་སྐྱོང་བྱས་པ་དང་བོགས་མར་གཏོང་བའི་དུས་ཚོད་ལོ་དྲུག་རིང་ཡོང་འབབ་སྒོར་ཁྲི་200ཟིན་རྒྱུ་ཡིན་པ་དང་མིག་སྔར་གྲོང་ཚོའི་ཁེར་རྐྱང་གཉེར་སྐྱོང་ཁྱིམ་ཚང་གི་དུད་ཚང་15ཙམ་ཡོད་པས་ཡོང་འབབ་ལ་འགྱུར་ལྡོག་མངོན་གསལ་དོད་པོ་བྱུང་ཡོད་ཅེས་བཤད།
རྒྱལ་ཁབ་སྤྱི་གླིང་དང་དཔེ་སྟོན་ཁུལ་གྱི་ཆར་པ་ཆུ་གྲོགས་ཀྱི་སྣོད་བཅུད་ཡུལ་སྐོར་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་རྣམ་པ་ཧུར་ཐག་བསྐྲུན་ནས་སྣོད་བཅུད་སྲུང་སྐྱོང་དང་།ལྗང་མདོག་འཕེལ་རྒྱས།དམངས་འཚོ་འགན་ལེན་བཅས་མཐུན་སྦྱོར་གཅིག་གྱུར་ཡོང་བར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ་དང་།མཛེས་ལྗོངས་ཁུལ་གྱི་སྤུས་ཚད་རིམ་སྤོར་དང་།“སྐོར་གཅིག”ལམ་རྒྱུད་འཛུགས་སྐྲུན།སྣོད་བཅུད་རླངས་འཁོར་འཇོག་ས་རྒྱ་སྐྱེད་སོགས་རྣམ་གྲངས་ལག་བསྟར་བྱེད་པའི་རྨང་གཞིའི་ཐོག
མེ་ཏོག་གི་གངས་འཁྱགས་ཀྱིས་གསོན་ཤུགས་བསྣན་པ་དང་ཐོན་ལས་མཉམ་འདྲེས་ཀྱི་ལེ་ཚན་གསར་པ་ཞིག་བཀོད་ཡོད།
མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་མཚོ་ཤར་གྲོང་ཁྱེར་དགོན་ལུང་ཧོར་རིགས་རང་སྐྱོང་རྫོང་ཏུང་ཧོ་ཤང་མ་སྐྱིད་གྲོང་ཚོའི་ཡིའུ་ཙེ་མཚོ་ཁུག་སྣོད་བཅུད་རིག་གནས་མཛེས་ལྗོངས་ཁུལ་དུ་སྣོད་བཅུད་ལེགས་ཆ་དེ་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་ལེགས་ཆར་བསྒྱུར་ནས་མཛེས་སྡུག་ལྡན་པའི་མེ་ཏོག་གིས་ཡུལ་སྐོར་བ་མང་པོ་བསུས་པ་དང་།“མེ་ཏོག་དཔལ་འབྱོར”གྱིས་གྲོང་མི་ཚོ་སྒོ་རྩར་ཕྱུག་འགྱུར་ཡོང་རྒྱུར་སྐུལ་ཁྲིད་བྱས་ཏེ་ཐོན་ལས་གསུམ་པའི་ལས་སྒྲུབ་པར་གྱུར་པ་དང་།རེན་ཁྲེན་ཡིའུ་ནི་དེའི་ཁྲོད་ཀྱི་ཁོངས་མི་ཞིག་ཡིན་པས་རང་ཁྱིམ་གྱི་ཞིང་ཁྱིམ་སྤྲོ་སྐྱིད་ཁང་གཉེར་སྐྱོང་ཡག་པོ་བྱུང་ཡོད།
མ་སྐྱིད་གྲོང་ཚོར་ཞིང་ཁྱིམ་སྤྲོ་སྐྱིད་ཁང་གི་བདག་པོ་མང་པོ་ཞིག་གིས་རེན་ཁྲེན་ཡིའུ་དང་འདྲ་བར་མ་དངུལ་ཁ་གསབ་དང་སྲིད་ཇུས་ཀྱི་ཁེ་སྤོགས་གང་ལེགས་ལོངས་སྤྱོད་བྱས་པས་ཁོང་ཚོར་ལས་ཀ་ཇི་ཙམ་བྱས་ན་དེ་ཙམ་གྱིས་ངར་ཤུགས་ཆེ་རུ་ཕྱིན་ཡོད།རེན་ཁྲེན་ཡིའུ་ཡིས་“བྱ་བ་གང་ཞིག་ཡིན་རུང་ཚོད་ལྟ་མ་བྱས་ན་འབྲས་བུ་མི་ཤེས།ད་ལྟ་བལྟས་ན་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་ལམ་བུའི་ཐོག་བསྐྱོད་རྒྱུ་འགྲིག་ཡོད་པས་ན་གཞོན་སྔར་ལས་མང་བ་ཕ་ཡུལ་དུ་ལོག་ནས་ལས་གཏོད་བྱེད་པར་ཡོང་རྒྱུའི་ཡིད་ཆེས་ཡོད”ཅེས་བཤད།
ཡིའུ་ཙུའེ་མཚོ་ཁུག་གི“མེ་ཏོག་གི་མཚོ”ནས་ཞིང་ཆེན་ཡོངས་ལ་བལྟས་ན།ལོ་དེ་དག་རིང་མེ་ཏོག་ལ་ཡུལ་སྐོར་བྱེད་པ་དེ་མཚོ་སྔོན་གྱི་སྣོད་བཅུད་ཡུལ་སྐོར་གྱི་བྱེད་ཐབས་གཙོ་བོ་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད།ལོ་ལྟར་དཔྱིད་ཀར་ཀུའེ་ཏེ་ལིའི་མེ་ཏོག་ནས་ཧྭ་ལུང་ཁམ་བུའི་མེ་ཏོག་བར་དང་དེ་ནས་དམངས་དང་ཁམ་བུའི་མེ་ཏོག་བར་དང་།རིག་གནས་ཡུལ་སྐོར་དཔལ་འབྱོར་གྱི་ལམ་བུ་གཅིག་ལ་མེ་ཏོག་བཞད་པ་དང་།སྣོད་བཅུད་ལྟ་སྐོར་གཙོ་བོར་བྱེད་པའི་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་ཡུལ་སྐོར་ཐོན་ལས་དབྱར་མཚོ་རྒྱས་པ་ལྟར་འཕེལ་རྒྱས་ཕྱིན་ནས“ཡུལ་ཟོག”གི་སྣོད་བཅུད་ནང་དོན་དང་རིག་གནས་ཡུལ་སྐོར་གྱི་རིན་ཐང་སྔོག་འདོན་བྱས་ཏེ་གསོ་ཚགས་ལས་རིགས་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་རིམ་སྤོར་དང་།
དཔྱིད་མགོའི་མེ་ཏོག་བཞད་པ་ནས་དབྱར་ཁའི་མེ་ཏོག་ངོམ་པའི་བར་དང་།མཚོ་བྱང་བོད་རིགས་རང་སྐྱོང་ཁུལ་མུན་ཡོན་ཧུའེ་རིགས་རང་སྐྱོང་རྫོང་ཁོངས་སུ་གནས་པའི་གངས་དཀར་རི་བོ་མཚོ་སྔོན་སྣོད་བཅུད་ཡུལ་སྐོར་ཁྲོད་ཀྱི་ཅིན་རྒྱལ་རབས་གསར་པའི་དྲ་ཐོག་ནས་གཱ་དམར་པོ་རྒྱག་སར་གྱུར་ནས“གངས་འཁྱག་”ཡུལ་སྐོར་གྱིས་གྲང་ཐོན་ལས་ལ་དགའ་པོ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད།འདི་ལོའི“ལྔ་གཅིག”ངལ་གསོའི་ཉིན་དང་པོ་ཁོ་ནར་མདོ་ལ་རིང་མོའི་གངས་དཀར་མཛེས་ལྗོངས་ཁུལ་གྱིས་སྣེ་ལེན་ཞུས་པའི་མི་ཐེངས་ཀྱིས་མོན་ཡོན་ཧུའེ་རིགས་རང་སྐྱོང་རྫོང་གི་ཡུལ་སྐོར་མི་ཐེངས་ཀྱི་46%བཟུང་བ་དང་དུས་མཚུངས་ཡོང་འབབ་ཡག་པོ་བཏོད་ཡོད་པ་རེད།
ཐམས་ཅད་ལ་བལྟས་ན།སྣོད་བཅུད་ཀྱིས་རིག་གནས་ཡུལ་སྐོར་ཐོན་ལས་འཕེལ་རྒྱས་ལ་གོ་སྐབས་བསྐྲུན་ཡོད།
དེ་རིང་གི་མཚོ་སྔོན་གྱིས“རི་ཆུའི་འགོ་ཁུངས། རབ་མཛེས་མཚོ་སྔོན”གྱི་རིག་གནས་ཡུལ་སྐོར་སྤུས་རྟགས་མཐོར་གཏོང་བྱ་སྤྱོད་ལག་བསྟར་བྱས་ཏེ་ས་མཐོའི་མཚེའུ་དང་།ཚྭ་མཚོའི་མཛེས་ལྗོངས།རྩྭ་ཐང་གི་མེ་ཏོག་རྒྱ་མཚོ་སོགས་སྣོད་བཅུད་ཡུལ་སྐོར་གྱི་འགག་སྒོ་གཏོད་རྒྱུ་དང་།ས་མཐོའི་ལུས་གསོ་དང་།སྣོད་བཅུད་ཞིབ་འཇུག་སློབ་སྦྱོང་།རང་བྱུང་སློབ་གསོ་སོགས་ཁྱད་ལྡན་ཡུལ་སྐོར་ལམ་ཐིག་དང་ཐོན་རྫས་གསར་སྤེལ་བྱས་ནས་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྣོད་བཅུད་ཡུལ་སྐོར་དམིགས་ས་བཏོད་དེ་སྣོད་བཅུད་ལ་བརྟེན་ནས་མཛེས་སྡུག་ལྡན་པའི་མཚོ་སྔོན་གྱི“མཛེས་མདངས”གསོ་སྐྱོང་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་རེད།
