མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་མི་དམངས་སྲིད་གཞུང་དྲ་བ།
ཁམས་རའི་འཛམ་གླིང་ས་གཤིས་སྤྱི་གླིང་སྐོར་གླེང་སྐབས། མི་མང་པོ་ཞིག་གིས་དང་ཐོག་ཁམས་རའི་མཛེས་ལྗོངས་ཁུལ་དྲན་ཞིང་། དེ་ནི་ས་གཤིས་སྤྱི་གླིང་ཧྲིལ་པོའི་ཚང་མ་ཡིན་པའི་ངོས་འཛིན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། འོན་ཀྱང་དོན་དངོས་ནི་དེ་འདྲ་མིན་པ་སྟེ། ཁམས་ར་མཛེས་ལྗོངས་ཁུལ་གྱི་རྒྱ་ཁྱོན་ས་གཤིས་སྤྱི་གླིང་ཧྲིལ་པོའི་བཅུ་ཆ་གཅིག་ཀྱང་ཟིན་གྱི་མེད།
ཁམས་རའི་མཛེས་ལྗོངས་ཁུལ་དང་ཁམས་རའི་འཛམ་གླིང་ས་གཤིས་སྤྱི་གླིང་གཉིས་གཅིག་མཚུངས་སུ་བརྩི་ཚེ། གོ་ལོགའདི་འདྲ་ནི་ཡ་མཚན་ཞིག་མིན། འཛམ་གླིང་གི་ས་གཤིས་སྤྱི་གླིང་ཞུ་འབུལ་ཡིག་ཐོག་སྙན་ཞུ་ཀྱི་ཐོག་མ་དུ་ཁམས་ར་མཛེས་ལྗོངས་ཁུལ་དོ་དམ་ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་སྤྲོད་པ་གྱིས་རྒྱལ་ཁབ་ནགས་ལས་དང་རྩྭ་ཐང་ཅུས་ལ་སྤྲད་པའི་སྙན་ཞུའི་རྒྱུ་ཆ་ཁྲོད། ཁམས་ར་མཛེས་ལྗོངས་ཁུལ་གཙོ་གཟུགས་སུ་བྱས་ནས་ཞུ་འབུལ་ཡིག་ཐོག་སྙན་ཞུ་བྱས་པ་རེད།
འོན་ཀྱང་འཛམ་གླིང་གི་ས་གཤིས་སྤྱི་གླིང་ཀྱི་ཞུ་འབུལ་ཡིག་ཐོག་སྙན་ཞུ་ཐེམ་པ་ནི། ས་གཤིས་རྗེས་ཤུལ་ལ་རྒྱལ་སྤྱིའི་རིན་ཐང་ལྡན་ཡོད། ཁམས་ར་མཛེས་ལྗོངས་ཁུལ་ནི་ཡོད་པ་ལྡན་པ་ས་གཤིས་རྗེས་ཤུལ་ཡིན་མོད། འོན་ཀྱང་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་སློབ་གསོ་ཚན་རིག་རིག་གནས་རྩ་འཛུགས་ཀྱི་བླང་བྱ་རེ་བ་དང་ཧེ་བག་ཡོད་པ་རེད།
ཁམས་ར་མཛེས་ལྗོངས་ཁུལ་དོ་དམ་ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་ཕྱོགས་བསྡུས་ཁགཆ་པུའུ་ཀྲང་མིན་ཁྲའོ་ཀུང་གིས་“ཞུ་འབུལ་ཡིག་ཐོག་སྙན་ཞུ་འཛམ་གླིང་ས་གཤིས་སྤྱི་གླིང་ཐད་ང་ཚོར་ཉམས་མྱོང་ཅི་ཡང་མེད། རྡོ་ལ་རེག་ནས་ཆུ་བོ་བརྒལ་ནས་བྱ་བ་དང་འགྲོགས་ནས་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་པ་ལས་ཐབས་མེད”ཅེས་གསུངས་པ་རེད། དོ་དམ་ཨུ་ལྷན་གྱིས་སླར་ཡང་སྙན་ཞུའི་རྒྱུ་ཆ་ལ་རྩོམ་འབྲི་བྱས་ནས་སྤྱི་གླིང་ཀྱི་ཁྱབ་ཁོངས་ཁམས་ར་མཛེས་ལྗོངས་ཁུལ་ནས་ཐུན་ཐུང་གྲོང་ཁྱེར་དང་། ཅན་ཀྲ་རྫོང་། ཙེ་ཁུའུ་རྫོང་བཅས་བར་རྒྱ་སྐྱེད་བཏང་བ་དང་། གསར་བཟོ་རྒྱ་ཁྱོན་སྤྱི་ལེ་གྲུ་བཞི་མ་3149ཡོད་པ་རེད།
བལྟས་ཚོད་ཀྱིས་སྟབས་བདེ་ཞིག་ཡིན་པའི་རྒྱུ་ཆ་ཀྱི་བསྐྱར་འབྲི་དེའི་རྒྱབ་ཏུ་དཀའ་ངལ་དང་འབད་བརྩོན་གྲངས་མེད་སྦས་ཡོད།
ཁམས་ར་འཛམ་གླིང་ས་གཤིས་སྤྱི་གླིང་དང་། སའི་རིག་པ་ཞིབ་འཇུགཀྱི་རིན་ཐང་ཕུལ་དུ་བྱུང་བ་དང་། རང་བྱུང་མཛེས་ལྗོངས་མཛེས་པ། ལོ་རྒྱུས་རིག་གནས་ཀྱི་རྨང་གཞི་གཏིང་ཟབ་པ་བཅས་ཡིན་པས། སའི་གོ་ལ་ཀྱི་རྗེས་རྟགས་དང་མིའི་རིགས་ཀྱི་ཤེས་རིག་མཉམ་འདྲེས་ཀྱི་ནོར་བུ་ཞིག་ཡིན། དེའི་ཞུ་འབུལ་ཡིག་ཐོག་སྙན་ཞུ་འཛམ་གླིང་གི་ས་གཤིས་སྤྱི་གླིང་ནི་གནས་སྐབས་ཀྱི་ངར་ལངས་ཤིག་མིན་པར། ལོ་མང་རིང་གྲ་སྒྲིག་དང་སྙིགས་བསིང་བྱས་པ་བརྒྱུད་ལྡོག་མེད་ཀྱི་འབྲས་བུ་ཞིག་རེད།
1992ལོར་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ནགས་ཚལ་ཀྱི་སྤྱི་གླིང་ལ་ཆོག་མཆན་ཐོབ་པ་ནས་2004ལོར་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ས་གཤིས་སྤྱི་གླིང་དུ་གྱུར་པ་དང་། དེ་ནས་2007ལོར་རྒྱལ་ཁབ་རིམ་པའི་ཆུ་བེད་ཀྱི་ཡུལ་ལྗོངས་གྲགས་ཅན་ཁུལ་ལ་གདེང་འཇོག་ཐོབ་པའི་བར་ཁམས་ར་གོམ་པ་སྤོས་ནས་བརྟན་པོའི་ངང་བརྒྱབ་པ་རེད། 2019ལོའི་བར་ཁམས་ར་རྒྱལ་ནང་ཞུ་འབུལ་ཡིག་ཐོག་སྙན་ཞུ་དཔྱད་གཞི་ཀྱི་སྒྲིག་གྲངས་སྒྲིག་ཁོངས་ལ་ལེགས་གྲུབ་བྱས་པ་དང་འབྲེལ་རྒྱལ་ཁབ་ནགས་ལས་དང་རྩྭ་ཐང་ཅུས་ལ་ཕུལ་ཡོད།
2020ལོར་ཁམས་ར་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་སློབ་གསོ་ཚན་རིག་རིག་གནས་རྩ་འཛུགས་ལ་ཕུལ་བའི་འཛམ་གླིང་ས་གཤིས་སྤྱི་གླིང་ཞུ་འབུལ་ཡིག་ཐོག་སྙན་ཞུ་ཚན་པར་གཏན་འཁེལ་བྱས་པ་རེད། 2022ལོར་ཁམས་རའི་ས་གཤིས་སྤྱི་གླིང་འཛམ་གླིང་ས་གཤིས་སྤྱི་གླིང་ཀྱི་འདེམས་བསྐོའི་མིང་ཐོའི་ནང་བདམས་པ་རེད། རིགས་གཅིག་མཁས་ཅན་གྱིས་ས་གནས་ས་ཐོག་ཏུ་ཚོད་སྐོར་བྱས་པ་བརྒྱུད་མཐར་2024ལོའི་ཟླ་9པའི་ཨེ་ཤེ་ཡ་དང་ཞི་བདེ་རྒྱ་མཚོ་ཆེ་མོ་ཁུལ་གྱི་འཛམ་གླིང་ས་གཤིས་སྤྱི་གླིང་ཚོགས་ཆེན་ཐོག་ཁམས་ར་རྒྱལ་ཁབ་ས་གཤིས་སྤྱི་གླིང་ཀྱི་འདེམས་ཤོག(སྤ་སེ)ཆ་ཚང་ཐོབ་ནས་གྲོས་འཆམ་བྱུང་བ་ལ་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་སློབ་གསོ་ཚན་རིག་རིག་གནས་རྩ་འཛུགས་ཀྱི་འཛམ་གླིང་ས་གཤིས་སྤྱི་གླིང་ཀྱི་མཚན་སྙན་ཐོབ་པ་རེད། ཧྥ་རན་སེ་ཕ་རི་སིའི་འཚོགས་པ་ཀྱི་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་སློབ་གསོ་ཚན་རིག་རིག་གནས་རྩ་འཛུགས་སྐབས་221པའི་ལག་བསྟར་ཅུད་ཚོགས་འདུའི་ཐོག་གཏམ་བཟང་དེ་དངོས་སུ་ཁྱབ་བསྒྲགས་བྱུང་ཡོད།
ལམ་བར་དུ་ཁམས་རའི་འཛམ་གླིང་ས་གཤིས་སྤྱི་གླིང་ཀྱི་མངོན་འགྱུར་0ནས་1བར་གྱི་ཚད་བརྒལ་བྱུང་། “མ་ཕྱི་ང་ཚོར་ལོ་གཅིག་ནང་སྔ་སྣུར་སྔོན་ཚུད་ཆོག་མཆན་ཐོབ་རེ་ཡོད་མོད། འོན་ཀྱང་ས་གཤིས་རྗེས་ཤུལ་ཚན་ཞིབ་གྲུབ་འབྲས་མི་འདང་པའི་དབང་གིས་འགོར་འགྱངས་འཐུས་ཤོར་འཕེལ་རིམ་ཞུ་འབུལ་ཡིག་ཐོག་སྙན་ཞུ་བྱུང་ཡོད”ཅེས་མེན་ཁྲའོ་ཀུང་གིས་སེམས་འགུལ་ཐེབས་པའི་ངང་བཤད།
2022ལོའི་ཟླ་11པར། མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་སློབ་གསོ་ཚན་རིག་རིག་གནས་རྩ་འཛུགས་ཀྱི་ལྡོག་སྐྱེལ་ཁམས་རའི་ས་གཤིས་སྤྱི་གླིང་སྙན་ཞུའི་རྒྱུ་ཆ་ཁྲོད་ས་གཤིས་རྗེས་ཤུལ་རྒྱལ་སྤྱིའི་རང་བཞིན་གྱི་རིན་ཐང་ཀྱི་གསལ་བཤད་མི་འདང་པའི་གནད་དོན། ཁམས་ར་མཛེས་ལྗོངས་ཁུལ་དོ་དམ་ཨུ་ལྷན་གྱིས་འཕྲལ་མར་རིགས་གཅིག་མཁས་ཅན་ཚོགས་པ་གདན་འདྲེན་ཞུས་ནས་ལུང་ཝུའུ་འགགདང་གྲོ་ཞིའུ་ཧྲན་སོགས་ས་གཤིས་ས་བྱད་ཀྱི་ཆེད་དམིགས་ཕྱི་རོལ་དུ་ཕྱོགས་བསྡུས་བརྟག་དཔྱད་བྱས་ནས་ཚན་ཞིབ་གྲུབ་འབྲས་ཆགས་པ་དང་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་སློབ་གསོ་ཚན་རིག་རིག་གནས་རྩ་འཛུགས་ལ་ཁ་སྣོན་གསལ་བཤད་ཕུལ་བ་རེད།
"མཚོ་རྒྱུད་དར་རྒྱས་ཆེ་བའི་ས་ཁུལ་དང་ས་གཤིས་རྗེས་ཤུལ་ཚན་ཞིབ་གྲུབ་འབྲས་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པོ་ཡོད། ཁམས་རའི་ས་གཤིས་སྤྱི་གླིང་ཞུ་འབུལ་ཡིག་ཐོག་སྙན་ཞུ་མདུན་དུ་གླིང་ཁུལ་ནང་གི་ས་གཤིས་ས་བྱད་སྐོར་གྱི་ཚན་ཞིབ་གྲུབ་འབྲས་ཧ་ལམ་ཀླད་ཀོར་ཡོད། དེ་ཐོག་ནས་ང་ཚོས་ཡང་བསྐྱར་ལས་ཀ་དེ་བསྒྲུབ་དགོས་པ་མཚོན་གྱི་ཡོད། "མེན་ཁྲའོ་ཀུང་གིས་བཤད་རྒྱུར། སྟབས་ལེགས་པ་ཞིག་ལ་རིགས་གཅིག་མཁས་ཅན་ཚོགས་པར་བརྟེན་ནས་དུས་ཐོགགྱིས་ཕྱི་རོལ་གྱི་ཕྱོགས་བསྡུས་བརྟག་དཔྱད་བྱས་ཏེ་ཅུང་ཆ་ཚང་བའི་ས་ཁོངས་ས་གཤིས་རྗེས་ཤུལ་དང་ས་བྱད་གཟིགས་ལྗོངས་གྱི་གཞི་གྲངས་མཛོད་བཙུགས་ཡོད། འཚོལ་སྡུད་གྱིས་རྒྱལ་ཁབ་ཕྱི་ནང་གི་དབང་གྲགས་ལྡན་པའི་དཔྱད་རྩོམ་48ལེགས་སྒྲིགབྱས་ཡོད། སྤྱི་གླིང་ནང་ཁུལ་གྱི་བྱས་ཟིན་པ་གསར་རྙེད་ཀྱི་རིགས་7དང་རིགས་30དང་ས་གཤིས་དུས་རབས་11གྱི་དཔེ་མཚོན་ས་གཤིས་སམ་ཡང་ན་ས་བྱད་རིགས་གྲས་162ལ་གཞི་གྲངས་མཛོད་ཆ་ཚང་ཞིག་བཙུགས་ཡོད་པས། ས་ཁོངས་ས་གཤིས་རྗེས་ཤུལ་སྲུང་སྐྱོང་དང་སྐྱེ་ཁམས་དཔལ་ཡོན་འཛུགས་སྐྱོང་ལ་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་རྒྱུར་ཚན་རིག་གི་འདེགས་སྐྱོར་འདོན་སྤྲོད་བྱས་ཡོད།
ཞུ་འབུལ་ཡིག་ཐོག་སྙན་ཞུ་ཀྱི་སྟོང་ཤོགནི་རང་བྱུང་ངེས་ཤེས་དང་སྡེ་ཁུལ་མཉམ་གནས་ཀྱི་གསོན་ཉམས་ལྡན་པའི་ལག་ལེན་ཞིག་ཡིན།
ཟླ་4ཚེས་16ཉིན་ཁམས་རའི་ས་གཤིས་སྤྱི་གླིང་ཚན་རིག་ཁྱབ་གདལ་སློབ་གྲྭནང་ལོ་རིམ་བརྒྱད་པའི་སློབ་མ་པའེ་ཞུའེ་ཡིས་བློ་རྩེ་གཅིག་སྒྲིལ་གྱིས་སྲན་ལྗང་རྡོག་ཤོག་བུའི་ཐོག་སྦྱར་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་རེད། གཏིང་ཟབ་མི་འདྲ་བའི་སྔོ་ལྗང་འབྱུང་འཕྲོད་གནོད་མེད་ཤར་བགྲོད་རིལ་རྡོག་འདི་དག་ཁོ་མོའི་ལག་ཏུ་རིམ་བཞིན་ཆད་རིམ་དང་ལྟེབ་གཉེར་གྱི་སྤྱི་ཁོག་གྲུབ། “སློབ་སྐབས་གོང་མར་ང་ཚན་རིག་ཁྱབ་གདལ་ཞིབ་འཇུག་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་སྒོ་ཐེངས་གསུམ་ལ་ཞུགས་པ་སྟེ། ཏང་ཧྲུན་ཞང་ཀུའུ་ལང་ཏི་གྲོང་ཚོའི་ལང་ཚོའི་རྦབ་ཆུ་དང་། ས་གཤིས་རྟེན་མཛོད་ཁང་(རྟེན་རྫས་བཤམས་མཛོད་ཁང་)ཁང་སྦྱར་བ་གྲོང་རྡལ་དབྱར་ལྡེབས་ཉིལ་ཙང་ཐན་གྲོང་ཚོའི་རྗེས་ཤུལ་ཚོགས་པའི་ས་གཤིས་བརྒྱ་བཅས་སུ་སོང་བ་ཡིན། གྲུབ་ཚུལ་དེ་དག་ཚང་མ་ངས་ས་གནས་ས་ཐོག་ཏུ་ཟིན་ཐོར་བཀོད་པ་ཡིན། ཁོང་གི་འགྲམ་གྱི་འགྲེམས་སྒམ་ནང་དུ་དམར་དཔེ་ཀྱི་སྲོག་ཆགས་དང་རྩི་ཤིང་གི་གཏེར་རྡོ་དང་དམར་དཔེ་ཀྱི་ཟུར་མཆན་གྲལ་འགྲིག་ངང་འགྲེམས་སྟོན་བྱས་ཡོད་པ་དང་། འགྲེམས་སྟོན་དངོས་པོ་རེ་རེའི་ཤོག་བྱང་ཐོག་གཏེར་རྡོ་དང་སྲོག་ཆགས་དང་རྩི་ཤིང་གི་མིང་གཏེར་རྡོ་བཀོད་ཡོད།
སློབ་ཁང་ནས་བསྒྱུར་བཀོད་བྱས་པའི་ཚན་རིག་ཁྱབ་གདལ་ཁང་འདིས་ས་གཤིས་སློབ་གསོ་ཀྱི་གསོན་ཉམས་ལྡན་པའི་ལག་ལེན་བདེན་དཔང་བྱེད་བཞིན་ཡོད། སློབ་གྲྭའི་གཞུང་ལས་ཁང་གི་ཀྲུའུ་རེན་ཧོང་ཅན་མིང་གིས་འགྲེམས་སྒམ་ནང་གི་ཟེ་བ་གསལ་པོ་ཡོད་པའི་བྲག་རྡོ་དམར་དཔེ་ལ་བྱིལ་བྱིལ་བྱས་ནས་ངོ་སྤྲོད་བྱས། “ང་ཚོས་སློབ་སྐབས་རེར་ཕྲུ་གུ་ཚོ་སྒྲིག་འཛུགས་བྱས་ནས་ས་གཤིས་ཞིབ་འཇུག་དང་སློབ་སྦྱོང་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། བྱིས་པ་ཚོས་ས་གཤིས་ཐོ་པ་དང་ཆེར་སྐྱེད་ཤེལ་འཁྱེར་ནས་ཕྱི་རོལ་དུ་རྟོག་ཞིབ་བྱེད་པར་འགྲོ་གི་ཡོད། འགྲེམས་སྟོན་དེ་དག་ཚང་མ་ཁོང་ཚོས་ཏན་ཞ་བྲག་ངོས་དང་སྙིགས་བསགས་བྲག་རིམ་ནས་དངོས་སུ་བསྡུ་ལེན་བྱས་པ་ཡིན། ”སློབ་ཚན་དང་རང་བྱུང་བར་གྱི་བཀག་རྒྱ་གཏོད་ཆེད་སློབ་གྲྭགྱིས་འཛིན་གྲྭ་ཚང་མར་ས་གཤིས་ཚན་རིག་ཁྱབ་གདལ་ཟུར་དུ་འཛུགས་པ་བྱས་པ་མ་ཟད། ད་དུང་ས་གཤིས་རིགས་གཅིག་མཁས་ཅན་གདན་འདྲེན་ཞུས་ནས་ས་གནས་ས་ཐོག་ཏུ་སློབ་ཁྲིད་དང་འཆད་ཁྲིད་བྱེད་ཀྱི་ཡོད།
ད་ཆ་པའེ་ཞུའེ་སློབ་གྲྭཚན་རིག་ཁྱབ་གདལ་ཁང་གི་འགྲེལ་བཤད་པ་ཆུང་ཆུང་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ནས་ལོ་རིམ་དམའ་བའི་སློབ་མར་ས་གཤིས་སྤྱི་གླིང་ནང་གི་ས་གཤིས་རྗེས་ཤུལ་དང་ས་གཤིས་ས་བྱད་གྱི་ཤེས་བྱ་ཆུང་ཆུང་ཁྱབ་གདལ་བཏང་ཡོད།
ཁམས་རའི་ཞུ་འབུལ་ཡིག་ཐོག་སྙན་ཞུ་འཛམ་གླིང་ས་གཤིས་སྤྱི་གླིང་ཀྱི་འཕེལ་རིམ་ཁྲོད་རང་འགུལ་ངང་གཞན་དགས་གཤིས་སྤྱི་གླིང་ཀྱི་ཕུལ་བྱུང་ཉམས་མྱོང་སློབ་སྦྱོང་བྱས་པ་དང་མཉམ་ལས་སྤེལ་རེས་ཚན་རིག་ཞིབ་འཇུག་བྱས་ཏེ་ཀྲང་ཡེ་འཛམ་གླིང་ས་གཤིས་སྤྱི་གླིང་དང་ཁུན་ལུན་རི་བོའི་འཛམ་གླིང་ས་གཤིས་སྤྱི་གླིང་དང་མཉམ་ལས་སྤེལ་རེས་ཀྱི་(ཁང་པ་སོགས་ཀྱི)གནམ་གཡབ་བཙུགས་པ་དང་ཁྲང་ཨན་སློབ་ཆེན་དང་། ལན་ཀྲོའུ་སློབ་ཆེན། མཚོ་སྔོན་སློབ་ཆེན་སོགས་འཛུགས་པ་ཁམས་རའི་ས་གཤིས་སྤྱི་གླིང་ཀྱི་དངོས་སྦྱོང་དངོས་སྦྱོང་རྟེན་གཞི་དང་སློབ་ཁྲིད་ལག་ལེན་རྟེན་གཞི་བཅས་དང་མཉམ་ལས་སྤེལ་རེས་ཚན་རིག་ཞིབ་འཇུག་བྱས་པ་རེད། ལེགས་འགྲུབ་གྱིས་ཁམས་རའི་ས་གཤིས་མཛེས་ལྗོངས་ཐོན་ཁུངས་སྲུང་སྐྱོབ་དང་བེད་སྤྱོད་དང་ཞིབ་འཇུག་སློབ་སྦྱོང་གི་འགྲུལ་སྐྱོད་གསར་སྤེལ་ཇུས་འགོད་བགྲོ་གླེང་ཚོགས་འདུ་འཚོགས་ནས་ཕྱི་ཕྱོགས་སྤེལ་རེས་ཀྱི་ཡུར་བུ་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་ཕུན་སུམ་ཚོགས་སུ་གཏོང་བ་དང་འབྲེལ་སྤྱི་གླིང་འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་ཉམས་མྱོང་གསོག་འཇོག་བྱས་པ་རེད།
འཛམ་གླིང་ས་གཤིས་སྤྱི་གླིང་ནི་ས་གཤིས་རྗེས་ཤུལ་སྲུང་སྐྱོང་དང་། སའི་རིག་པ་ཡུལ་སྐོར་སྤེལ་རྒྱུ། ས་གནས་དཔལ་འབྱོར་རྒྱུན་མཐུད་ངང་འཕེལ་རྒྱས་ཡོང་བར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ་བཅས་དམིགས་ཡུལ་དུ་བྱས་ནས་བཙུགས་པའི་རྒྱུད་རིགས་ཀྱི་རང་བྱུང་གླིང་ཞིག་ཡིན། དེ་ནི་སྤྱི་གླིང་ཡིན་པར་མ་ཟད། ད་དུང་རྒྱུན་མཐུད་ངང་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་དགོས་པས་ཡུལ་སྐོར་གྱི་རྨང་གཞིའི་སྒྲིག་བཀོད་ལེགས་སུ་འགྲོ་རྒྱུར་གཡོལ་ཐབས་མེད། ཁམས་རའི་ས་གཤིས་སྤྱི་གླིང་ཞུ་འབུལ་ཡིག་ཐོག་སྙན་ཞུ་བརྒྱུད་རིམ་དབུས་རྒྱུན་མཐུད་གྱིས་རྨང་གཞིའི་སྒྲིག་བཀོད་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བ་དང་ལྷག་པར་དུ་སྤྱི་གླིང་ནང་གི་ཡུལ་སྐོར་ཞབས་ཞུའི་སྒྲིག་བཀོད་ལེགས་གྲུབ་ཀྱི་རྡོ་རིང་གཙོ་བོ་དང་གཞོན་པ་དང་། ཚན་རིག་ཁྱབ་གདལ་ས་གཤིས་སྤྱི་གླིང་ཡུལ་སྐོར་པའི་ཞབས་ཞུའི་ལྟེ་གནས། ས་གཤིས་ཚན་རིག་རྟོག་ཞིབ་ས་ཚིགས་སོགས་སྒྲིག་བཀོད་འཛུགས་སྐྲུན་སློབ་གྲྭབྱས་ནས་མ་རྩ་བཞག་པ་མ་རྩ་འཇོག་པ་སྣ་ཚོགས་སྒོར་དུང་ཕྱུར་2.7ཟིན་ཡོད་པ་རེད།
ལོན་དུས་ཀྱི་རྦབ་ཆུ་འུར་སྒྲ་སྒྲོག་པའི་འགག་རོང་ནས་དབྱར་བོད་ཐང་གི་ལྷིང་འཇགས་ཀྱི་ལྡེབས་ཉིལ་རྗེས་ཤུལ་བར་ཁམས་རའི་ཞུ་འབུལ་ཡིག་ཐོག་སྙན་ཞུ་ལམ་བུའི་ཐོག་ཡུལ་སྐོར་སྐོར་ལམ་བསྐྲུན་ཡོད་པ་མ་ཟད། སློབ་ཚན་དང་ཞིང་རྒྱུ། སྲོལ་རྒྱུན་དང་དེང་རབས་འབྲེལ་མཐུད་བྱེད་པའི་ངེས་ཤེས་ཟམ་པ་ཡང་བསྐྲུན་ཡོད། པའེ་ཞུའེ་ལྟ་བུའི་“ས་གཤིས་ཕོ་ཉ་ཆུང་ཆུང་”ཡིས་འགྲེམས་སྒམ་གྱི་མདུན་སུ་བྲག་རྡོ་གྱི་གཏམ་རྒྱུད་དུས་བཤད་སྐབས། འཛམ་གླིང་གི་ས་གཤིས་སྤྱི་གླིང་ཀྱི་ཞུ་འབུལ་ཡིག་ཐོག་སྙན་ཞུ་ནི་སྟབས་བདེའི་འོས་ཐོབ་ཀྱི་ཁས་ལེན་དཔང་འདོན་ལས་བརྒལ་ནས་རང་བྱུང་ར་བ་དང་ངེས་ཤེས་མཉམ་གནས་སྐོར་གྱི་སྡེ་ཁུལ་ཅིག་གི་གསོན་ཉམས་ལྡན་པའི་ལག་ལེན་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད།
ཞུ་འབུལ་ཡིག་ཐོག་སྙན་ཞུ་ཀྱི་སྟོང་ཤོགནི་སྐྱེ་ཁམས་ཀྱི་ཤེས་རིག་འཛུགས་སྐྱོང་གི་མཉམ་སྒྲོག་རོལ་དབྱངས་ལེའུ་ཞིག་ཀྱང་ཡིན།
ཁམས་རའི་ས་གཤིས་སྤྱི་གླིང་ཞུ་འབུལ་ཡིག་ཐོག་སྙན་ཞུ་འཛམ་གླིང་ས་གཤིས་སྤྱི་གླིང་ཀྱི་རྐྱེན་རྩ་ནི་ཁགཆ་ཞིག་གི་རང་བྱུང་ཤུལ་བཞགསྲུང་སྐྱོང་ལོ་རྒྱུས་ཡིན་པ་མ་ཟད། ཕབས་ཀྱི་དམངས་ཡོངས་སྐྱེ་ཁམས་ཀྱི་དཔལ་ཡོན་འཛུགས་སྐྲུན་ནང་ཞུགས་པའི་མཉམ་སྒྲོག་རོལ་དབྱངས་ཤིག་ཀྱང་ཡིན།
ཞུ་འབུལ་ཡིག་ཐོག་སྙན་ཞུ་འཛམ་གླིང་ས་གཤིས་སྤྱི་གླིང་འཕེལ་རིམ་ཁྲོད། མཚོ་སྔོན་ཞིང་ཆེན་ཧོང་ནན་བོད་རིགས་རང་སྐྱོང་ཁུལ་གྱིས་དྲིལ་བསྒྲགས་སྟོབས་ཤུགས་དང་བྱེད་སྟངས་སྣ་ཚོགས་བེད་སྤྱོད་གང་ལེགས་བྱས་ཏེ། “རབས་ཞུན་ཞུའུ”ཤེས་རྟོགས་བྱེད་ཚད་དང་ཞུགས་ཚད་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་མཐོ་རུ་བཏང་བ་དང་། ཇུས་འགོད་གྱིས་ཁམས་ར་ཞུ་འབུལ་ཡིག་ཐོག་སྙན་ཞུ་འཛམ་གླིང་ས་གཤིས་སྤྱི་གླིང་ཀྱི་“བརྒྱ་བཅུ་དང་ཁྲི་བཅུ་”ཡི་མུ་འབྲེལ་རིགས་འབྲེལ་བྱེད་སྒོ་དང་། ར་བ་གསར་འགྱུར་ཡོངས་བསྒྲགས་ཚོགས་འདུ། བརྗོད་དོན་གཙོ་བོའི་བྱེད་སྒོ་བཅུ་། བརྒྱ་ར་བ་ཀྱི་ཤེས་བྱ་དང་ཤེས་བྱ་གསོ་སྦྱོང་བཅས་སྤེལ་བ་དང་། མཉམ་ལས་རོགས་ཟླ་སྟོང་གིས་ཁམས་ར་ཞུ་འབུལ་ཡིག་ཐོག་སྙན་ཞུ་འཛམ་གླིང་ས་གཤིས་སྤྱི་གླིང་ལ་ཞབས་ཞུའི་འགན་སྲུང་ལེགས་པར་བསྒྲུབས་པ། “ངས་ཁམས་ར་ཁས་འཆེ་འཛམ་གླིང་ས་གཤིས་ཞུ་འབུལ་ཡིག་ཐོག་སྙན་ཞུ་ལ་ངར་ཤུགས་བསྔགས་རྒྱུ་ཡིན”མི་ཁྲི་ཁྲི་ཡི་མིང་རྟགས་འགོད་བྱེད་སྒོ་བཅས་བྱས་པ་རེད།
ཁམས་ར་མཛེས་ལྗོངས་ཁུལ་དོ་དམ་ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་གི་ཁ་གཏད་ཀྱི་བོད་ཁྱིམ་སྒོ་ར་ནི་ཁྱིམ་ཚང་སྟོང་གི་མཉམ་ལས་རོགས་ཟླའི་གྲས་ཤིག་ཡིན་ལ། མཉམ་ལས་རོགས་ཟླའི་ཨང་001ཀྱང་ཡིན། བོད་ཚང་གི་སྒོ་ར་ཆེན་པོ་ནི་འཛམ་གླིང་ཐོག་ཤིང་ཆའི་གྲུབ་ཆ་ལྡན་པའི་སྒོ་ར་བཞི་ཆེ་ཤོས་ཡིན་པ་དང་། དམངས་སྲོལ་གྱི་སྟོན་པ་དང་། མི་རིགས་འཁྲབ་རྩོམ། ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པའི་བཟའ་བཏུང་། དམངས་སྲོལ་ཉམས་ལེན་སོགས་གཞི་གཅིག་ཏུ་བྱས་པའི་ཕྱོགས་བསྡུས་རང་བཞིན་ཡུལ་སྐོར་དམངས་སྲོལ་གནས་ཚང་སྣེ་ལེན་བྱེད་ས་ཞིག་རེད།
གནམ་གཤིས་ཇེ་ལྕིར་ཕྱིན་པ་དང་བསྟུན་ནས་བོད་ཁྱིམ་སྒོ་ར་ནང་གཙང་བཤེར་བྱེད་འགོ་བཙུགས་ནས་“ལྔ་གཅིག་”གྱི་ཡུལ་སྐོར་མཐོ་ཤོས་བསུ་རྒྱུའི་གྲ་སྒྲིག་བྱེད་བཞིན་ཡོད། “བོད་ཁྱིམ་སྒོ་ར་བཙུགས་པ་ནི་ཁམས་ར་མཛེས་ལྗོངས་ཁུལ་གྱི་དགའ་མོས་བྱེད་ཚད་ལ་བརྟེན་ཡོད། ལོ་ཤས་རིང་ཁམས་ར་ཞུ་འབུལ་ཡིག་ཐོག་སྙན་ཞུ་འཛམ་གླིང་ས་གཤིས་སྤྱི་གླིང་ཀྱི་བརྒྱུད་རིམ་ནང་ང་ཚོ་དེ་སྣེ་ལེན་བྱ་ཡུལ་དུ་བརྩིས་ནས་ཁམས་ར་ཞུ་འབུལ་ཡིག་ཐོག་སྙན་ཞུ་འཛམ་གླིང་ས་གཤིས་སྤྱི་གླིང་ལ་ཞབས་ཞུའི་འགན་སྲུང་ལས་དོན་བསྒྲུབས་ཡོད”ཅེས་བོད་ཁྱིམ་སྒོ་ར་གྱི་འགན་འཁུར་པ་ཀྲོའུ་ཧྭ་ཡིས་བཤད།
ཁམས་ར་ཞུ་འབུལ་ཡིག་ཐོག་སྙན་ཞུ་འཛམ་གླིང་ས་གཤིས་སྤྱི་གླིང་ཀྱི་བརྒྱུད་རིམ་ཁྲོད། ཧོང་ནན་ཀྲོའུ་ཁམས་ར་གྲོང་རྡལ་ཨུ་ཅ་ཐའེ་སྡེ་ཁུལ་ལ་ས་གཤིས་སྤྱི་གླིང་ཀྱི་སྡེ་ཁུལ་ཞེས་མིང་བཏགས་པ་དང་། སྡེ་ཁུལ་གྲོང་མི་ཚན་རིག་ཁྱབ་གདལ་དྲིལ་བསྒྲགས་དང་དང་བླངས་བྱེད་སྒོའི་ནང་ཧུར་ཐག་ཞུགས་པ། ཕན་སྐུལ་ཀྱི་ཕ་ཡུལ་འགྲོ་ཕྱོགས་འཛམ་གླིང་གི་གར་སྟེགས་བཅས་རེད།
“ང་ཚོའི་སྡེ་ཁུལ་གྲོང་མི་ནི་ཁམས་རའི་འཛམ་གླིང་ས་གཤིས་སྤྱི་གླིང་དང་འབྲེལ་བ་དམ་ཟབ་ཡོད། བརྗོད་དོན་གཙོ་བོའི་བྱེད་སྒོ་ཁག་ལ་ཧུར་ཐག་ཞུགས་ནས་རྒྱུན་གཏན་གྱི་འཚོ་བའི་ལས་ཀ་ཁམས་རའི་ནང་དུ་འདྲེས་ཡོད། ཨུ་ཅ་ཐའེ་སྡེ་ཁུལ་ཏང་ཀྲི་པུའུ་ཧྲུའུ་ཅི་ཟིན་འགོད་ཀྲའོ་མིང་ཐའེ་བཤད་པ་ཞུ་བ་ཁྲིམས་སྦྱོར་གསར་འགོད་པ་སྡེ་ཁུལ་ནི་གྲོང་རྡལ་ཡོངས་ཀྱི་གྲོང་མི་12ནས་ཡོང་བའི་སྲིད་འཛིན་གྲོང་ཚོ་ཡིན་པ་དང་ལི་ཅ་ཞ་ཆུ་མཛོད་ཁུལ་གྱི་གནས་སྤོས་ཡུལ་མི་ཡིན་པ་དང་། 2019ལོར་ས་གཤིས་ཡུལ་མི་སྤྱི་གླིང་སྡེ་ཁུལ་ཞེས་མིང་བཏགས་ཡོད། རྒྱབ་བརྒྱུད་མའི་རང་བཞིན་གྱིས་ལོ་མང་རིང་ཁམས་རའི་རྐང་ཐང་དང་མདའ་འཕེན་གདན་འདྲེན་འགྲན་བསྡུར་སྒྲིག་འཛུགས་བྱས་ནས་སྤེལ་བ་དང་། སྡེ་ཁུལ་གྲོང་མི་གྱིས་ད་དུང་ཚོན་མདོག་བདུན་གྱི་དང་བླངས་ཞབས་ཞུ་རུ་ཁག་གྲུབ་པ་བྱས་ནས་མཛེས་ལྗོངས་ཁུལ་གྱི་གད་སྙིགས་བླངས་ནས་ཡུལ་སྐོར་བ་འོས་འགན་ལ་འགྲེལ་བཤད་བྱས་ཏེ། དེ་ལས་མང་བས་ཁམས་ར་རྒྱུས་ལོན་དང་འཛམ་གླིང་ས་གཤིས་སྤྱི་གླིང་ཤེས་རྟོགས་བྱེད་དུ་བཅུག
དེ་ཙམ་གྱིས་མ་ཟད། ཁམས་རའི་མཛེས་ལྗོངས་ཁུལ་དོ་དམ་ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་གྱིས་ད་དུང་ཁམས་རའི་ས་གཤིས་སྤྱི་གླིང་ཚན་རིག་ཁྱབ་གདལ་དཔེ་ཚོགས་ལ་དཔེ་སྐྲུན་བྱས་པ་དང་། གནམ་ཐང་དང་། མེ་འཁོར་འབབ་ཚུགས་། རྗེས་ཤུལ་གལ་ཆེན་བཅས་སུ་དྲིལ་བསྒྲགས་བརྙན་ལམ་བརྡ་ཁྱབ་བཏང་བ་དང་། པར་སྒྲིགཀྱི་དྲིལ་བསྒྲགས་དེབ་དེབ་དང་རི་མོའི་དེབ་དེབ་ཁག་ཁྲི་10ཙམ་ཟིན་ནས་གླེང་ཕྱོགས་ཀྱི་རྣམ་པ་བཟང་པོ་བསྐྲུན་ཡོད།
ཁམས་རའི་འཛམ་གླིང་ས་གཤིས་སྤྱི་གླིང་ཀྱི་ཞུ་འབུལ་ཡིག་ཐོག་སྙན་ཞུ་ཀྱི་སྟོང་ཤོགནི་མེད་པ་ནས་ཡོད་པ་ནས་ལེགས་སུ་འགྱུར་བའི་འབད་འཐབ་ཀྱི་རྐྱེན་རྩ་ཞིག་ཡིན། དེས་ས་གཤིས་རྗེས་ཤུལ་ཀྱི་རྩ་ཆེན་དང་ཐུན་མོང་མ་ཡིན་པའི་རང་བཞིན་བདེན་དཔང་བྱས་པ་མ་ཟད། དམངས་ཡོངས་ཀྱིས་སྐྱེ་ཁམས་ཀྱི་ཤེས་རིག་འཛུགས་སྐྱོང་ནང་ཞུགས་པའི་སྤྲོ་སེམས་དང་ཆོད་སེམས་ཀྱང་མངོན་ཡོད།
ད་ཆ་ཁམས་ར་བྱས་ཟིན་པ་འཛམ་གླིང་གི་གར་སྟེགས་ཐོག་ལངས་ནས་སྟོན་པ་ཀྲུང་གོཀྱི་རང་བྱུང་མཛེས་སྡུག་དང་སྐྱེ་ཁམས་ཀྱི་མཛེས་སྡུག་གི་སྒེའུ་ཁུང་གལ་ཆེན་ཞིག་ཏུ་གྱུར་ཡོད།
